بررسی ترس و اضطراب های بشری در دو داستان کوتاه«لاله» و «روز اول قبر» با عنایت به آراء پل تیلیش مقالة

ترس و اضطراب از جمله عواطفی است که دارای بار منفی هستند که در حوزه‌ی روان‌شناسی و ادبیات داستانی همواره مورد توجه نویسندگان قرار گرفته است. این دو عامل طبیعی در وجود انسان باعث می‌شود که در مواجهه با خطرات از خود واکنش منفی نشان دهد. اضطراب یکی از واقعیت‌های زندگی انسان‌هاست، که آرامش و سلامتی آنان را به خطر می‌‌اندازد و ترس تجربه‌‌ای بسیار ناخوشایند است. حس ترس باعث پریشانی می‌شود. در جسم ما احساس دلشوره و احساس از تنش وجود دارد. اگر این احساس زیادتر شود انسان فکر می‌کند مریض است و علائم آن بر روی جسم آشکار می‌‌شود. اضطراب بیشتر در مورد پیش‌بینی خطری است که ممکن است در آینده اتفاق بیافتد در حالی که ترس در هنگام وقوع یا کمی قبل از وقوع چیزی خطرناک احساس می‌‌شود. ترس و اضطراب دو عامل طبیعی هستند که همواره باعث می‌شود که انسان در زندگی خود در مواجهه با خطرات از خود احتیاط نشان دهد و از جمله عواملی که باعث بوجود آمدن مشکلات فردی و اجتماعی زیاد می‌گردد که خطرات جبران ناپذیری را بر روح و روان انسان می‌گذارد. اهمیت بررسی و تحلیل مسئله‌ی اضطراب‌‌های انسانی در این است که وضعیت روحی و روانی انسان‌‌ها در ادوار مختلف، در ظهور و گرایش حس زیباشناسی انسان‌‌ها به سوی مکتب خاص (ابژکتیو/ سوبژکتیو بودن، درونی/ برونی بودن، واقع‌گرا/ سوررئال بودن و...) تاثیر مستقیم دارد. از جنبه‌ی روانی و روان شناسی فراوان به موضوع اضطراب توجه شده ‌است، ولی کمتر پژوهشگری به مساله اضطراب در آثار ادبی و رمان ‌ها و داستان‌های کوتاه توجه نموده‌ است. اضطراب انواع گوناگونی دارد. از نظر پل تیلیش فیلسوف و متکلم بزرگ آلمانی تبار ساکن آمریکا اضطراب، آگاهی وجودی از عدم است که می‌کوشد به ترس تبدیل شود از نظر او آنچه در نفس-شناسی به عنوان عاطفه‌ی صرف مطرح است؛ نتیجه‌ی روبرو شدن انسان با تهدید عدم است که می‌‌تواند هم به بهترین حالت ممکن و هم به بدترین حالت ممکن روی دهد. پل تیلیش روان‌شناس معروف از سه نوع اضطراب نام می‌برد که طبق آن سه نوع نیستی بشر را تهدید می‌‌کند: اضطراب مرگ؛ اضطراب بی‌ معنایی؛ اضطراب محکومیت. اضطراب مرگ: اضطراب حاصل از سرنوشت انسان است و اساس آن نفس وجودی اوست که مرگ آن را تهدید می‌کند. اضطراب بی‌معنایی: اضطراب حاصل از بی‌ معنایی که اساس آن نفس معنوی آدمی است و پوچی آن را تهدید می‌‌کند. اضطراب محکومیت: اضطراب حاصل از محکومیت که اساس آن نفس اخلاقی انسان است و گناه آن را تهدید می‌کند. داستان‌های کوتاه «لاله» از رمان «سه قطره خون» اثر صادق هدایت و «روز اول قبر» از رمان «روز اول قبر» اثر صادق چوبک داستان‌‌نویسان معاصر ایرانی، از آن دست آثاری هستند که محور آن حول شخصیت‌های پریشان ‌حال و مضطرب می‌گردد. صادق هدایت و صادق چوبک در آثارشان با آگاهی از روان‌پزشکی و روان‌شناسی، به پردازش شخصیت‌‌ها پرداختهاند. این شخصیت‌‌ها تحت‌تاثیر دیدگاه روانشناختی نویسندگان بوده‌؛ چرا که آنان کاراکترهای روان ‌پریشی را به تصویر می‌‌کشند که بنا به دلایل مختلف از لحاظ روانی در تعارضند. این شخصیت‌‌ها تنها و خسته از این دنیای خصمانه بدون این که با کسی کاری داشته باشند، حدیث نفس خود را بازگو می‌کنند. ترس، پریشانی درونی و بیرونی و اضطراب بر این آدم‌ها تحمیل شده‌ است. به همین دلیل هدف از تحقیق حاضر این است که نشان دهیم اضطراب‌های بشری، انواع و مکانیسم‌های دفاعی آن بر اساس نظریه‌ی پل تیلیش و چگونه در این داستان‌‌های کوتاه جلوه پیدا کرده ‌است. این مقاله که با روش تحلیلی و توصیفی و بر مبنای مطالعات کتابخانه‌‌ای صورت گرفته است بر آن است، تا ضمن تعاریف و اصطلاحات ترس و اضطراب، شباهت‌‌ها و تفاوت-‌های آن، به بازتاب مبحث روان‌شناسی ترس و اضطراب در ادبیات داستانی با محوریت داستان‌های کوتاه لاله و روز اول قبر بپردازد. به این منظور به بررسی اضطراب‌‌ها و نگرانی‌‌های شخصیت‌‌های این داستان‌‌ها با توجه به نظر پل تیلیش پرداخته‌ایم. هدف از انجام این مقاله پاسخ مناسب به این پرسش‌ است: - انواع اضطراب‌ها‌ در این داستان‌‌ها تا چه اندازه با نظریه‌ی انواع اضطراب پل تیلیش قابل بررسی و تطبیق است؟ نتیجه‌ی تحقیق نشان می‌دهد که جلوه‌های ترس و اضطراب در دو داستان فوق نمود فراوانی دارد و این داستان‌‌ها با نظریه‌ی انواع اضطراب‌های پل تیلیش قابل انطباق است.

Fear and anxiety are emotions that have a negative charge, which have always been the focus of writers in the field of psychology and fiction. These two natural factors in human beings make them react negatively when faced with dangers. Anxiety is one of the realities of human life, which endangers their peace and health, and fear is a very unpleasant experience. The feeling of fear causes distress. There is a feeling of sadness and tension in our body. If this feeling increases, a person thinks that he is sick and its symptoms are revealed on the body. Anxiety is more about the anticipation of danger that may happen in the future while fear is felt when or shortly before something dangerous happens. Fear and anxiety are two natural factors that always cause people to show caution in facing dangers in their lives, and are among the factors that cause many personal and social problems that cause irreparable dangers to the soul. And the human soul leaves. The importance of investigating and analyzing the problem of human anxieties is that the mental and psychological condition of people in different eras, in the emergence and tendency of people's sense of aesthetics towards a particular school (objective/subjective, internal/external, being realistic/surreal and...) has a direct effect. A lot of attention has been paid to the issue of anxiety from the psychological aspect, but few researchers have paid attention to the issue of anxiety in literary works, novels and short stories. There are different types of anxiety. According to Paul Tillich, a great philosopher and theologian of German descent living in America, anxiety is an existential awareness of nothingness that tries to turn into fear. The result of human being facing the threat of lack is that it can happen both in the best possible state and in the worst possible state. The famous psychologist Paul Tillich mentions three types of anxiety, according to which three types of non-existence threaten humanity: death anxiety; meaningless anxiety; Condemnation anxiety. Death anxiety: anxiety is the result of human destiny, and its basis is his existential ego, which is threatened by death. Anxiety of meaninglessness: anxiety resulting from meaninglessness, the basis of which is the spiritual ego of a person, and its emptiness threatens it. Condemnation anxiety: the anxiety resulting from condemnation, which is based on the moral self of a person and is threatened by guilt. The short stories "Laleh" from the novel "Three Drops of Blood" by Sadegh Hedayat and "The First Day of the Grave" from the novel "The First Day of the Grave" by Sadegh Chobak, contemporary Iranian story writers, are such works that center around troubled characters. He becomes anxious. Sadegh Hedayat and Sadegh Chubak have processed characters in their works with the knowledge of psychiatry and psychology. These characters were influenced by the writers' psychological point of view; Because they depict psychopathic characters who are psychologically conflicted for various reasons. These characters, alone and tired of this hostile world, without having anything to do with anyone, narrate their own stories. Fear, internal and external distress and anxiety have been imposed on these people. For this reason, the purpose of the present research is to show human anxieties, their types and defense mechanisms based on Paul Tillich's theory and how they are manifested in these short stories. This article, which is done with analytical and descriptive method and based on library studies, aims to reflect the psychological topic of fear and anxiety in fictional literature, in addition to the definitions and terms of fear and anxiety, its similarities and differences. Laleh short stories and the first day of the grave. For this purpose, we have investigated the anxieties and worries of the characters of these stories according to the opinion of Paul Tillish. The purpose of this article is to answer this question: - To what extent can the types of anxieties in these stories be examined and reconciled with Paul Tillich's theory of types of anxiety. The result of the research shows that the manifestations of fear and anxiety in the above two stories are abundant and these stories can be adapted to Paul Tillich's theory of types of anxieties.