درآمدی بر تاریخ حدیث اهل سنت مقالة

احادیث نبوی پس از صدور تا حدود یک قرن ماهیتی شفاهی داشت و سپس به صورت رسمی از ابتدای قرن دوم به رشته تدوین کشیده شد، در قرن سوم اهم کتب حدیثی اهل سنت معروف به صحاح سته، تألیف گردید.از قرن چهارم به بعد تلاش محدثان به فعالیت‌هایی از جمله شرح نویسی روایات، تدوین جوامع فراگیری حدیثی، توسعه بخشی به علوم حدیث و احیاء آثار قدیمی حدیثی در قالب زوائد نویسی معطوف گردید.

"روایت زید بن ثابت و ابو هریره نیز به وسیله محققان اهل سنت مورد تضعیف قرار گرفته(الاعظمی، 1/78)و اعتمادی نسبت به صدور آن از پیامبر(ص)باقی نمی‌ماند، به همین سبب گر چه برخی از محدثان اهل سنت، با اغماض از ضعف روایات مذکور، نهی از کتابت حدیث را دوره‌ای از حیات پیامبر (ص)پذیرفته و سپس قائل به نسخ این موضوع توسط رسول خدا(ص)شده‌اند، (ابن صلاح، 19)اما محققان شیعه به صدور اصل روایات نهی از کتابت قائل نیستند، (حسینی جلالی، 302)چنانکه آخرین موضع رسول خدا(ص)موافقت با کتابت حدیث بوده و شاهد آن دستور پیامبر(ص)به آوردن کاغذ و قلم جهت نگارش وصیت خود در آخرین لحظات حیات بوده است. وی، علاوه بر آن، به والیان و کارگزاران خود توصیه می‌کرد که در مناطق تحت فرمان خود مردم را به پرداختن به قرآن و خودداری از نقل حدیث دعوت کنند، (طبری، 4/204) چنانکه شخصا به از بین بردن روایاتی که در اختیار داشت مبادرت ورزید(ذهبی، 1/5، خطیب بغدادی، 48 الی 52)ناگفته نماند که از نظر محققان هیچ یک از انگیزه‌هایی که در بحث ممنوعیت نقل و نگارش حدیث از ناحیه پیشگامان این جریان و یا دانشمندان اهل سنت ابراز شده توجیه‌گر اصلی ممنوعیت نقل و تدوین حدیث نیست، (شهرستانی، 17 الی 39)بلکه ممنوعیت ذکر شده در ارتباط با حوادث و جریاناتی است که پس از رحلت رسول خدا(ص)به وقوع پیوست و آن چیزی جز حوادث سیاسی، از جمله بحث خلافت رسول خدا(ص)و کنار گذاشتن اهل بیت آن حضرت از زمامداری مسلمین نبود."