ملخص الجهاز:
"در ریشههای ارجاع(6) بخشی وجود دارد که میتواند به روشن کردن مطلب کمک کند (آنجا که کواین در روند تبیین چگونگی اکتساب یک زبان به بررسی ارتباط میان زبان و مشاهدات میپردازد و بهنظر میرسد که باز هم نظریه طرح ـ محتوا در آن فعال است)، اما اینکه چیزی باشد که بتوان نسبت بدان اعتراضی معقول مطرح کرد روشن نیست؛ مطمئنا هیچکس نمیتواند به بررسی تجربی اینکه چگونه دیدگاههایی نسبت بدانچه انجام میدهیم داریم اعتراض کند.
علت این است که شکاکیت نه بر فرض دادههای حسی و نه واگشتگرایی (reductionism)، بلکه بر این نظر کلی مبتنی است که علم تجربی نیازمند مرحلهای معرفتشناختی میان جهان بدانسان که ما درک میکنیم و تصور ما از آن است؛ و این نظر، در قلب نظریه قربی کواین جای دارد.
من انکار نمیکنم که سخن گفتن از حدی که یک گزاره یا فرضیه موجه است معنادار است، بلکه مطرح میکنم که این امر تنها بهعنوان صورت کوتاه سخن گفتن از حدی که شخص یا اشخاصی در باور داشتن به آن گزاره یا فرضیه موجهند ـ که خود تا حدی مبتنی بر این است که چگونه آن گزاره یا فرضیه به تجربه او یا آنان مرتبط میشود ـ معنادار خواهد بود.
بهنظر میرسد ممکن است دسترسی داشتن به مبنا ـ انسجامگرایی بهعنوان جایگزینی سوم، جدا از مبناگرایی و انسجامگرایی، بتواند بهعنوان نقطه شروع برای دست کم تبیین نسبی این واقعیت که برخی از مفسران با ملاحظه تأکید کواین بر همپیوندی شبکه باور او را بهعنوان منتقد انسجامگرای مبناگرایی قلمداد میکنند ولی برخی دیگر با توجه به اینکه بهنظر میرسد تمایل به همخوانی با جملات مشاهده دارد او را مبناگرایی نهان میدانند، به کار آید."