خلاصة:
انقلابها همانگونه که شرایط سیاسی اجتماعی اقتصادی و فرهنگی داخلی را تحت تأثیر قرار داده و گاهی یک جامعه را از اساس دچار تغییر میکنند، بر محیط منطقهای و بینالمللی نیز
تأثیر گذارده و گاه ساختار روابط بین الملل، نظامجهانی و روابط قدرت در سطح بینالملل و تحولات جهانی را نیز شدیدا تحت تأثیر قرار میدهند. انقلاب اسلامی ایران که تنها
26سال از وقوع آن میگذرد بطرز خیره کنندهای بر دنیای معاصر و جنبههای مختلفی مانند نظریههای سیاسی، راهبرد قدرتهای بزرگ، نظام جهانی، حرکتهای رهایی بخش، چهره
جوامع اسلامی، سازمانهای بینالمللی، الهیات رهاییبخش در آمریکای لاتین و غیره تأثیرات آشکار بجا گذارده است. این پژوهش به صورت مقدماتی به معرفی تأثیرات منطقهای و
جهانی انقلاب اسلامی پرداخته است.
ملخص الجهاز:
"انقلاب اسلامی ایران که تنها 26سال از وقوع آن میگذرد بطرز خیره کنندهای بر دنیای معاصر و جنبههای مختلفی مانند نظریههای سیاسی، راهبرد قدرتهای بزرگ، نظام جهانی، حرکتهای رهایی بخش، چهره جوامع اسلامی، سازمانهای بینالمللی، الهیات رهاییبخش در آمریکای لاتین و غیره تأثیرات آشکار بجا گذارده است.
با به قدرت رسیدن میخائیل گورباچف در اتحاد جماهیر شوروی در سال 1985 و اعلام دو سیاست پرسترویکا (بازسازی اقتصادی) و گلاسنوست (فضای باز سیاسی) و سپس فروپاشی بلوک شرق و اتحاد شوروی، آمریکا با این تصور که فروپاشی رقیب به معنی صلابت و حقانیت بلوک غرب است، برای ورود جهان به یک نظام جهانی تک قطبی یا سلسله مراتبی به رهبری خود، به تکاپو افتاد؛ اما با گذشت زمان دو مسئله، چشمانداز اهداف راهبردی جهانی آمریکا را تیره کرد؛ یکی مقاومت مراکز قدرت دیگر جهانی مانند اتحادیه اروپایی، فدراسیون ______________________________ 1 .
(1) در مورد بازتاب انقلاب اسلامی بر مسائل راهبردی اتحاد شوروی نیز میتوان گفت: با آغاز و پیروزی انقلاب، امنیت داخلی و منافع جهانی این کشور تحتالشعاع قرار گرفت.
به علاوه، انقلاب اسلامی با تغییر ایدئولوژی و ماهیت حرکتهای انقلابی در جهان اسلام که بسیاری از آنها قبلا کمونیستی بودند یا به شوروی گرایش داشتند، زیر پا و نفوذ بینالمللی این کشور را خالی و تضعیف کرد و بدین گونه در شمار علل فروپاشی اتحاد شوروی قرار گرفت.
) انقلاب اسلامی به جز کشورهای عربی، در سایر مناطق و کشورها از جمله آسیای جنوبی، آسیای مرکزی، قفقاز و ترکیه نیز بازتاب یافته است: در افغانستان، تأثیربخشی انقلاب اسلامی، به دلیل اشتراک فرهنگی و زبانی، حتی پیش از پیروزی این انقلاب آغاز شد و در مقاومت مردم در برابر کودتای کمونیستی طرفدار شوروی نمود یافت."