ملخص الجهاز:
"دکتر سید جعفر سجادی مدیر گروه عربی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران سیر تفسیر قرآن مجید و تاریخچهء آن بسم الله الرحمن الرحیم قبلا باید تذکر داد که دین اسلام براساس توحید و یکتاپرستی و بیزاری از شرک و بتپرستی و اصلاح امور اجتماعی پایهگذاری شده است که در عین حال خود را ضامن تمام شئون انسانی میداند،رفاه و آسایش انسانها را در زندگی دنیا تأمین میکند با قوانین و مقررات بسیار سهل و ساده دریچه تازه بروی مردم میگشاید چنانکه شارع و بانی آن میفرماید:«بعثت علی شریعة سمحة سهلة»برنامه کار و آئیننامه این آئین پاک بر دو اصل استوار میشود: یکی تکفل امور عبادی و آنچه ضامن سعادت آخرت است و دیگر امور اجتماعی و آنچه مربوط بزندگی در این جهان است.
در معجم گوید تفسیر در زبان ادب آنست که شاعر نخست چند صفت مجمل برشمارد و سپس تفسیر آن کند و در اینصورت هرگاه الفاظ مجمل را مجدد برنشمارد تفسیر خفی نامند و اگر الفاظ را مجددا برنشمارد تفسیز خفی گویند مثال اول مانند این بیت: یا ببندد یا گشاید یا ستاند یا دهد تا جهان برپای باشد شاه را این یادگار آنچه بستاند ولایت آنچه بدهد خواسته آنچه بندد پای دشمن آنچه بگشاید حصار مثال دوم: همی آرند پیوسته ز بهر حسن تو پیدا همی زایند همواره ز بهر بزم تو آسان رطب نخل و عسل نحل و بریشم کرم و مشک آهو و در دریاو زر خارا و شکرنای و گوهرکان اصولیان و فقهاء در تفسیر و تأویل اختلاف کردهاند دستهای از آنان گویند هر دو بیک معنی آمده است و عدهای گویند تفسیر اعم از تأویل است و غالبا کلمهء تفسیر در الفاظ و مفردات بکار رود و لکن تأویل در معانی و جملات بکار رود و غالبا در مورد بیان و روشن کردن حقیقت و منظور حقیقی از عبارات و کتب آسمانی بکار برده میشود."