ملخص الجهاز:
"در اینجا چون سخن از«اروند رود»رفته،بجاست که یادآور شویم«شط العرب»نامی است که اعراب پس از حمله به ایران،به آن داده بودند و مستند ما،گفتار حکیم ابو القاسم فردوسی است که بیش از هزار سال قبل فرموده است: {Sاگر پهلوانی ندانی زبان# بتازی تو«اروند»را«دجله»خوان# برافراشته کاویانی درفش# همایون همان کاویانی درفش# به«اروند رود»اندر آورد روی# چنان چون بود مرد دیهیم جویS} باید دانست آثاری از«نیارخوس»(دریای سالار اسکند)باقی مانده که مبین آنست که در آن زمان رودهای کارون-کرخه-دجله و فرات هرکدام مستقلا وارد خلیجفارس شده و تماسی با یکدیگر نداشتهاند.
در حاشیه مطالبی که در مورد بادهای موسمی-شرجی و توفان، های خام به نقل از مورخان سابق و لاحق گذشت،میتوان گفت امروزه هوای آبادان از نظر جوی تغییرات محسوسی کرده،چه از یکسو گرمی سابق را ندارد و از سوی دیگر توسعه شهر و ایجاد دیوارها-خیابانها- افزایش زمینهای زیر کشت-غرس اشجار-ازدیاد نخلستانها،سدسدیدی در برابر گرد و غبار و توفان خاک گردیده و نتیجة دگرگوگنی محسوسی ایجاد نموده و این چیزی است که معمر بن آنرا تأیید میکنند.
پایان گفتار ساکنان آبادان از دیرباز یعنی از آن زمان که به کشت خرما و صید ماهی میپرداختند تا این زمان که گروههای گوناگونی از شهرهای مختلف به آن وارد شدهاند و طی 65 سال اخیر شهر و مردم وادی تشکیل دادهاند،در طول تاریخ کهنسال و پرافتخار ما همواره و تحت (به تصویر صفحه مراجعه شود) دانشکده آبادان هرشرایطی از پاسداران صمیمی و از جان گذشته میهن بودهاند."