ملخص الجهاز:
"لئوناس آرنلد انگلیسی در کتاب تبلیغات اسلامی گوید: بقلم یکی از مستمعینبقیه از شماره 9 بیانات حضرت آقای شیخ بهاء الدین محلاتی و چیزهائی که قوه جذب و دفع در آنها یکسان بود مایعات(چون-آب الکل-نفت)گردیدند و آنهائی که نیروی جاذبهشان بر دافعه چیرگی جست گازها یا بخارات مانند هیدورژن-اکسیژن-بخار آب)گفتند تا چند قرن طبیعیها بر این رای پایدار و مستقر بودند ولی آزمایش های دیگر این عقیده را پشت سر انداخت و اندیشه تازهای در دماغ علمای طبیعی پرورده گشت 2-فیزیکدانها از مشاهده نور خورشید و دیگر ستارگان که بزمین میرسد باین نکته برخوردند که نور از خلاء و فضاهای خالی از هوا نیز میگذرد لذا بر این شدند که سیال؟لطیفی که بهیچ یک از حواس پنجگانه قلیل نیست فرض کنند که تمام فضا را پر کرده باشد روی اینگونه آزمایشها و مشاهدات بود که نظریه تمسن؟انگلیسی؟؟؟ عموم طبیعی آمد و آن نظریه اینست: در بدو پیدایش فضای بیپایان از جسم ساده بسیار سیال و روان بنهایت لطیف نام الاتصال که هیچ جای خالی باقی نگذارده پر بود پر اثر حرکت کرد بادی قسمتی از آن بجنبش درآمد و بواسطه تندی و کندی حرکت آن،اجسام گوناگون و متنوعه جهان پدید آمد،بنابر این مسلک،جهان مادیات عبارت است از اثر و حرکات اثر."