حقوق از نظر اسلام: تعریف حقوق مقالة

"فلاماریون انسان را در عین مجبور بودن مختار میداند و میگوید کشتی‌نشین در عین جبر آزادی و اختیار عمل برای نجات خود بساحل دارد نگارنده نیز در این‌ مضمون در قصیده‌ای سروده‌ام: عده‌ای گویند اینجا خانه جبر است و زور در کف انسان نمی‌باشد عنان اختیار و بعد اشاره بعقیده فلاماریون کرده و گفته‌ام‌ همچنان کشتی‌نشین دانند جمعی خلق را در میان اختیار و جبر بگرفته قرار راز خلقت را نمیداند کسی جز عقل کل‌ از کمال آگاه نبود جز دل پرهیزکار حافظ میگوید: رضا بداده بده وز جبین گره بگشای‌ که بر من و تو در اختیار نگشاده است او معتقد است که انسان مجبور است و اختیاری‌ در امر ندارد یعنی کارهای ما بمیل خود ما انجام نمی‌ شود و در جای دیگر بحقیقت اختیار محدود معترف شده‌ است و میگوید: بجد و جهد چو کاری نمیرود از پیش‌ بکردگار رها کرده به مصالح خویش در بعضی نسخ جای کردگار کلمه روزگار گرفته‌ شده است حال اگر کردگار یا روزگار هرکدام باشد طبیعیون آنرا طبیعت دانسته‌اند آنان که طبیعت را قهار دانسته‌اند وجود اختیار را تردید میکنند اشتباه میکنند در مقابل این دسته فلاسفه دیگری وجود داشته میگوید عالم‌ خبر محض است."