خلاصة:
تحول بزرگی که در نیم قرن اخیر در عرصه مسایل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به وجود آمده است،مقاله حاضر به بحث در مورد ضرورت انسجام و اتحاد اسلامی و بررسی علل پیدایش تفرقه و همچنینارایه راهکارهای اتحاد از منظر قرآن و روایات اسلامی میپردازد. ابتدا اهمیت و ضرورت اتحاد و همبستگیامت اسلامی از منظر قرآن و احادیث تبیین میشود. و سپس با اشاره به این واقعیت که دعوت به انسجام واتحاد دعوتی الهی و قرآنی و تکلیف دینی برای عموم مسلمانان است، به نقش آن در اعتلا و حفظ و تقویتدین اسلام پرداخته شده و جایگاه آن در سیره قولی و فعلی پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله و امام علی علیهالسلام مورد توجه قرارداده میشود، و با بررسی ریشههای پیدایش اختلاف و تفرقه، پیامدهای نامطلوب آن بر سرنوشت اسلام وامت اسلامی بررسی میگردد. در بخش دیگری از مقاله، راهکارهای تحقق اتحاد و انسجام اسلامی و تقریبمذاهب به تفصیل بررسی میگردد؛ راهکارهایی مانند تکیه بر اصول مشترک اعتقادی و فقهی، توجه بهحرمت تفرقه و عواقب دنیوی و اخروی آن، پرهیز از تعصب، شناخت زمینههای سوء تفاهم، تمسک بهحبل المتین قرآن، تمسک به ولایت و محوریت اهل بیت علیهمالسلام، شناخت توطئههای دشمنان دین در تفرقهافکنی و تضعیف اسلام، و شناخت موانع داخلی و بیرونی انسجام اسلامی. همچنین، بر این نکته تاکیدگردیده که توجه علمی و عملی مسلمانان به اصل استراتژیک و راهبردی «انسجام» عامل عزّت و اقتداراسلام خواهد بود.
ملخص الجهاز:
و سپس با اشاره به این واقعیت که دعوت به انسجام واتحاد دعوتی الهی و قرآنی و تکلیف دینی برای عموم مسلمانان است، به نقش آن در اعتلا و حفظ و تقویتدین اسلام پرداخته شده و جایگاه آن در سیره قولی و فعلی پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله و امام علی علیهالسلام مورد توجه قرارداده میشود، و با بررسی ریشههای پیدایش اختلاف و تفرقه، پیامدهای نامطلوب آن بر سرنوشت اسلام وامت اسلامی بررسی میگردد.
تلاش برای رفع موانع متفکر شهید استاد مرتضی مطهری رحمهالله برای تحقق این هدف مقدس و بزرگ، محورهای سه گانهذیل را به صورت راه حل ارایه میدهد: الف) بررسی انواع توهمات و سوء تفاهماتی که دیگران درباره ما شیعیان و بالاخص ایرانیاندارند؛ ب) بررسی انواع توهمات و سوءتفاهماتی که از این طرف نسبت به برادران غیر شیعی وجوددارد؛ ج) راههای عملی برای کاستن و از میان بردن سوءتفاهمها: این راه حلها که دارای دوجنبه «فکری و علمی» و «عینی و عملی» میباشد باید به صورتتلاش و مجاهدتهای خالصانه و مبتنی بر آزاداندیشی و تهی از هرگونه تعصب ورزیهای فاقدمبانی شرعی و عقلیو با در نظر گرفتن مصالح «جهان اسلام» و توطئههایی که قدرتهای جهانی واقمار و عوامل پیدا و پنهان آنان علیه اتحاد و همبستگی مسلمین تدارک میبینند و روز به روز برشدت آنها افزوده میشود و همه موجودیت اسلام و ملل و سرزمینهای اسلامی را در معرض خطراضمحلال قرار میدهد توسط عالمان اندیشمند و دلسوخته و دردآشنا از هر طرف و سایر نیروهایآگاه و بصیر و مسئول در همه ابعاد تحقق یابد.
5. یکی دیگر از راههای اتحاد امت اسلامی این است که هر یک از رهبران مذاهب و فرقههایاسلامی دیدگاهها و نظرات خود را در برداشت از قرآن و سنت رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهدر نشستهای علمی وتحقیقی تبیین نمایند، سپس بر اصولی که صلاح دین اسلام و جوامع مسلمان در آنها است توافقکنند و همگان در عمل به آن متعهد شوند.