ملخص الجهاز:
"در اینجا نکته قابل یادآوری،ادامه و استمرار حرکت جوانمردان مسلمان-حتی در آسیای صغیر-است و این مسأله به حدی قابل اهمیت است که اصناف و پیشهوران- که در تشکیلات جوانمردان فعالیت مینمودهاند-در تأسیس و گسترش حکومت عثمانی نقش فعال داشتهاند و حتی در کشور آلبانی هم مسلمانان بارها دست به قیام زدهاند،البته به انسیاق و انسجام فکری و عقیدتی بین اصناف و پیشهوران از سوئی و جوانمردان از سوئی دیگر،به تفصیل سخن گفته خواهد شد.
فعالیتهای صنفی اهل صناعت و حرف،در قرن دوم و سوم هجری،بیشتر به نام تشکیلات فتوت و جوانمردی معروف بوده است،که در قسمت رابطهء بین اصناف و اهل فتوت(جوانمردان)به تفصیل سخن خواهد رفت.
با تمام تلاش و فعالیت اقتصادی که بر بازارها مترتب بوده،اما از فعالیتهای صنفی آنان معلومات مبسوط در دست نیست،اگر چه بیشترین اهل نظر بر این رأیاند که فعالیت اهل صناعت و حرفت منحصر در تشکیلات فتوت و جوانمردی بوده که در جای خود به تفصیل خواهد آمد.
(14) از ویژگیهای اصلی نهضت حروفیه،حضور مداوم پیشهوران و اصناف در این حرکت سیاسی-اجتماعی است، چه،فضل الله نعیمی استر آبادی رهبر و پیشوای نهضت که چند مدتی شاهزادگان تیموری را بخود دل مشغول کرده بود،طاقیهدوزی مینمود،طاقیه نوعی کلاه نمدین بوده که یاران و پیروان فضل الله استر آبادی بر سر میگذاشتهاند و به زعم پارهای از مورخین،یاران فضل الله استر آبادی،به نمدپوشان(کپنک)نیز معروف گردیده بودند.
رابطهء اصناف با فتوت(جوانمردی): اصناف و پیشهوران،هم از لحاظ تشکیلاتی و هم از نظر فکری با اهل فتوت در ارتباط بودهاند،از جهت تشکیلاتی بدان سبب که بسیاری از پیشهوران خود از جوانمردان بودند و در تشکیلات جوانمردان فعالیت داشتند."