ملخص الجهاز:
"یعنی طبیعت را برخلاف مقتضای خود وادار میکنند: میان علمای عصر جدید در این باب خلاف است: بیشا یکی از معلمین وظائف الاعضا و اطبای بزرگ فرانسه است در سال 1800 میلادی درگذشت وی معتقد بود همه اعمال حیاتی معارضه باتأثیر طبیعت و تأثیر شیمیائی است تا قوای حیات برطبیعت غالب است موجود زنده است و چون از مقاومت عاجز شود و از معارضه با طبیعت فروماند میمیرد.
ابن سینا در نمط سیم اشارات گوید: لان المزاج واقع فیه بین اضداد متنازعة الی الانفکاک انما یجبرها علی الالتیام و الامتزاج قوة غیر ما یتبع التیامها کیف و علة الالتیام و حافظه قبل الالتیام فکیف لا یکون قبل ما بعده و هذا الالتیام کلما یلحق الجامع الحافظ و هن اوعدم یتداعی الی الانفکاک یعنی مزاج در میان چند دشمن قرار گرفته است همه میکوشند تا از یکدیگر جدا شون و قوه که آنها را بزور و قهر بالتیام واداشته و باهم آمیخته نگاه میدارد البته تابع التیام نیست چون علت التیام و نگاهدارندهء آن باید پیش از التیام باشد و بطریق اولی پیش از توابع التیام.
اگر گوئی چگونه تصور کنم جسم و روح دو چیزند مخالف یکدیگر و هریک در دیگری اثر میکند گوئیم درخویشتن بنگر که چون میخواهی بجانبی حرکت کنی بدن اطاعت تو نمیکند یعنی بدن مخالف تو است و تو مخالف بدن بجانب بالا میروی و بدن مایل بافتادن است و گاه مانع اصل حرکت است و نمیگذارد اصلا از جای خود برجهی و ابو علی بن سینا گوید هوذا یتحرک الانسان بشئی غیر جسمیته یعنی انسان حرکت میکند بچیزی غیر جسم خود پس از آن متوجه گشت که مادی گوید اجزء و سلول بدن حیوانی چون باهم ترکیب یافتند خاصیتی در آنها حاصل میشود که جسم را برخلاف میل او ببالا میکشد گفت و بغیر مزاج جسمه الذی عایغه کثیرا حال حرکته فی جهة حرکته بل فی نفس حرکته."