خلاصة:
بسیاری از اقتصاددانان پاسخ این پرسش را که «چرا برخی کشورها بیشتر توسعه مییابند
و برخی دیگر کمتر»، در مسأله مدیریت منابع در دسترس آنها جستوجو میکنند. بیگمان
تصمیم یک ملت به نحوه مدیریت منابع در اختیارش به میزان زیادی شکوفایی اقتصاد و
بهزیستی اعضای آن را تعیین میکند. یکی از فرایندهایی که مدیریت منابع و نیز آثار
توزیعی آن را در یک کشور تحت تاثیر قرار میدهد، رانتجویی است. در واقع، رانتجویی
و هزینههای متعاقب آن میتواند بخشی اساسی از این معما باشد که چرا برخی کشورها
توسعه مییابند و برخی دیگر در جا میزنند یا کمتر شکوفا میشوند. بر این اساس و با
عنایت به این که رانتجویی یک مسأله اساسی اقتصاد ایران نیز میباشد، این مطالعه در
نظر دارد تا با تبیین رانتجویی و هزینههای آن، دریافتی دیگر از یکی از علل اساسی
کمتر توسعه یافتگی کشورهایی مانند ایران به دست دهد.
ملخص الجهاز:
"به این مفهوم که افراد و گروههای همسود خصوصی منابع و تلاشهایی را صرف تحصیل رانتهایی میکنند که توسط تنظیم کنندگان اقتصاد فراهم میشوند و یا این که تنظیم کنندگان اقتصاد و قانونگذاران را برای ایجاد و انتقال حقوق اقتصادی که به رانت میانجامند، تحت تأثیر قرار دهند.
هزینههای شخصی یا گروهی رانتجویی، که از آنها تحت عنوان هزینههای نهادهای(Input Costs) نیز یاد میشود، هزینه منابعی هستند که صرف اقدامات قانونی _ لابیگری، تبلیغات، کمک به مبارازت انتخاباتی _ و غیرقانونی _ رشوه دهی و رشوهستانی، تهدید و فشار _ میشوند تا تنظیم کنندگان اقتصاد را به ایجاد یا انتقال سیاسی حقوق اقتصادی که میتوان از آنها رانت بهدستآورد تحریک کنند.
پالدا استدلال میکند موقعی که دو بنگاه یا بازرگان با هزینههای تولیدی متفاوت به رانتجویی میپردازند، اگر بنگاه یا تولید کننده با هزینه بالا مسابقه رانتجویی _ به عنوان مثال کسب یک امتیاز یا مجوز _ را ببرد، در این صورت اختلاف بین هزینه او و هزینه تولید رقیب کارآمدترش یک زیان اجتماعی بر کل جامعه تحمیل خواهد کرد که ناشی از انتخاب نادرست بنگاه یا تولید کننده دارای هزینه بالا در مسابقه رانتجویی توسط فرایند سیاسی میباشد.
موقعی که تصمیمات سیاستی دولت متأثر از فعالیتهای رانتجویانه افراد و گروههای همسود باشد و یا این که تنظیم کنندگان اقتصاد در راستای رانتجویی خودشان به بیثباتی در سیاست های عمومی دامن بزنند، ممکن است فعالان اقتصادی که درصدد ارائه یک کالای جدید یا یک روش تولیدی تازه میباشند، انگیزهای برای سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه نداشته باشند."