خلاصة:
مطالعهء تجربی ارزشهای اجتماعی-به مفهوم نظامی از تصورات و پنداشتهای اساسی درباره خواستنیها،متناسبها و مطلوبها-که بهعنوان هستهء اصلی کنش اجتماعی و پایه و مبنای نظم اجتماعی محسوب میگردد،ضرورتی اجتنابناپذیر برای جامعهای است که آهنگ توسعه نیز دارد.سؤال اساسی این تحقیق،چگونگی سلسله مراتب ارزشی دانشجویان دانشکده افسری کارشناسی دانشگاه علوم انتظامی در مقایسه با دانشجویان پسر دانشکده افسری کارشناسی دانشگاه علوم انتظامی در مقایسه با دانشجویان پسر دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم تهران است که در قالب طرح اجیل و سلسله مراتب سیبرنتیکی پارسونز میباشد و طی آن ارزشها در ابعاد چهارگانه اقتصادی،سیاسی،اجتماعی و فرهنگی مطالعه میگردد.مجموعا تعداد 452 نفر بهعنوان حجم نمونه به روش نمونهگیری احتمالی از نوع طبقهای نسبی،انتخاب تصادفی شدهاند.روش تحقیق نیز،تلفیقی از روشهای پیمایشی و مقایسهای(پسرویدادی)لاست که به شیوه مقطعی در سطح خود از طریق پرسشنامه جمعآوری اطلاعات شده است.برای سنجش ارزشهای چهارگانه از مقیاس خودساخته با اتکاء بر روش دلفی،بهرهیگری شده است که به تفکیک هریک از سطوح ارزشی،شامل 02 گویه در یک طیف پنج ارزشی است.دو نتیجه عمده حاصل از تحقیق فوق به شرح ذیل است:1-سلسله مراتب ارزشی دانشجویان پلیس به ترتیب شامل: ارزشهای اجتماعی،فرهنگی،سیاسی و اقتصادی است که در هریک سطوح ارزشی فوق،به ترتیب گویههای آبرو،پایبندی به دین،دفاع از وطن و نظم و انضباط در اولویت اول آنان قرار دارد.2-سلسله مراتب ارزشی دانشجویان تربیت معلم،به ترتیب شامل: ارزشهای اجتماعی،سیاسی،فرهنگی و اقتصادی است که در هریک از ابعاد چهارگانه ارزشی فوق،به ترتیب گویههای اعتماد،امنیت،دانش و پیشرفت در اولویت آنان قرار دارد.
ملخص الجهاز:
"11(نگاه کنید به جدول شماره 1) جدول(1)-سلسله مراتب سیبرنتیکی نظام کنش اجتماعی (با برش عمودی خرده نظامها و ارزشهای متناظر) (به تصویر صفحه مراجعه شود) (1)- Adaptation (2)- Goal attainment (3)- Intergration (4)- Latency باتوجه به چارچوب نظری تحقیق نوعشناسی(تیپولوژی)ارزشهای اجتماعی در سطوح پایین انتزاع در نظریه پارسونز،احتمالا منجر به 46 نوع خرده نظام ارزشی خواهد شد که با تلفیق و ادغام آنها با متغیرهای ساختی یا الگویی،با 215 نوع ارزش متناظر از خرده نظامها،مواجه خواهیم شد که مستلزم تفکری بسیاری انتزاعی و مطالعهای عمیق و پردامنه است؛اما این تحقیق به جزئیات این نوعشناسی کاری نداشته و منطبق بر طرح اجیل پارسونز به چهار بعد کلی و عام ارزشهای اجتماعی-که به نوبهء خود توسط ساختارهای اقتصادی،سیاسی،اجتماعی و فرهنگی مشروط میشوند-اکتفا نموده و با بصیرتگیری از نظریات جامعهشناسی موردنظر بر آن متمرکز شده است.
با مسامحه میتوان گفت نتیجهء فوق بیشباهت با نتیجه تحقیق رضایی اردستانی51در شناسایی سلسله مراتب ارزشهای چهارگانه جانبازان،نیست؛بهطوری که اولویت اول و دوم جانبازان مورد مطالعه به ترتیب ارزشهای فرهنگی و اجتماعی است و اولویت سوم و چهارم آنان،ارزشهای اقتصادی و سیاسی است؛اما در تبیین عدم تطابق کامل نظام ارزشی گروه مورد مطالعه با مدل مطلوب نظری استنباط شده از نظریه پارسونز،باید گفت،اینکه یک جمعیتی از حیث ارزش در تعادل کامل و مطلوب باشد،بهطوری که ارزشهای فرهنگی،در بالاترین جایگاه سلسله مراتب ارزشی قرار گیرد و ارزشهای اجتماعی،سیاسی و اقتصادی به ترتیب در ذیل آن قرار بگیرند،در عرصه عمل،تقریبا برای تمام نظامهای اجتماعی تجربی مقرون به واقع نیست."