نقد ادبی: باز درختی که حرف می زند مقدمة ومراجعة

"گو اینکه در این زمینه،یعنی در زمینهء نقد و اظهارنظر دربارهء هنر و شعر معاصر،کم ننوشته است،و آثار تحقیقی و انتقادی‌اش به مراتب‌ بیشتر از مجموعه‌های شعرش هستند. و در زبانهای دیگر بررسیهای او در شعر،بیشتر از خود شعرش ترجمه شده است. پائیز سال گذشته وقتی باز هم جایزه را به او نداند،یکی از ماهنامه‌های ادبی فرانسه نوشت: «اکتاویو پاز جایزهء نوبل را نبرد،و مکزیکیها از این قضیه عجیب خوششان آمده است، به طوری که دیگر با این قضیه به طعن و طنز برخورد می‌کنند و به شوخی گرفته‌اند. یک برنامهء مخصوص تلویزیونی حتی آثار انتقادی و بررسیهای او را با تصویر و تفسیر روی پردهء تلویزیون‌ بازآفرینی می‌کند،برنامه‌ای که از طرف مردم هم استقبال شده،و اکتاویو به این گروه از شنوندگان تلویزیونی‌اش اهمیت بسیار می‌دهد. اکتاویو پاز یک برنامهء دیگر تلویزیونی هم دارد که موضوعش فقط شعر است،و آنهم‌ فقط شعر خودش. » از:مگازین لیتر-شمارهء نوامبر 1989 مقدمهء اکتاویو پاز بر مجموعهء شعر«درخت حرف می‌زند» این کتاب شکل یک درخت پنج شاخه‌ای را دارد."