ملخص الجهاز:
"دکتر اکبر تورسان زاد مکتوب سرگشاده به روشنفکران ایرانی دکتر اکبر تورسان زاد رئیس بخش خاورشناسی فرهنگستان علوم تاجیکستان عضو آکادمی علوم شوروی در تاریخ هریک ملت،خواه او زادهء عهد قدیم باشد و خواه عهد جدید-ناگزیر ساعتی فرا میرسد،که روشنفکرانش سر به زانو گذاشته از خود خواهند پرسید:من بعد چه باید کرد؟ پس از تبدلات بلشویکی در روسیه،که بیش از هفتاد سال قبل از این به وقوع پیوست، شورویها بار نخست است،که در همین وضع عقلائی و روحانی قرار دارند.
در اثر دیگرگونیهای چشمگیری،که از نیمهء دوم سالهای هشتادم میلادی این طرف در اتحاد جماهیر شوروی پیوسته به عمل میآیند،در جمهوریهای مسلمان آسیای مرکزی هم مردم به جنبش آمده از حقوقهای پایمال شده و آرمانهای بر باد رفتهشان با جوش و خروش حرف میزنند و به امید هرچه زودتر عملی شدن آنها سازمانها و مؤسسههای تازهء اجتماعی و سیاسی و فرهنگی تشکیل میدهند.
از جمله در سرزمین باستانی ورزرود،که اکنون یک پارهای آنرا تاجیکستان میخوانند،امروز یک نهضت پر رنگ فرهنگی دامن گسترده،که پیرامون آن بومیان فارسی زبان این دیار برای دوبار زنده کردن سنتهای اجبارا از میان رفته،برقرار ساختن پیوندهای از هم گسسته و بازگردانیدن میراث معنوی به یغما رفتهشان کمر عزم و نیاز به میان بستهاند.
وظیفه این سازمان به نظام درآوردن جریان ساخت و ساز اصطلاحات علمی و اجتماعی و سیاسی در زبان فارسی است،که باید ضمن پژوهش و همکاری و همآهنگی بایسته و شایسته انجام پذیرد(از جمله در زمینه اقدام مشترک فرهنگستانهای علوم سه کشور فارسی زبان تهیه کردن لغتهای دو زبانه،چون توسط آنهاست،که اغلب واژههای بیگانه به زبان ما وارد میشوند)."