ملخص الجهاز:
"موءلف این حدیث را با صدورش از ابی بکره بعد از شکست عایشه همسر حضرت رسول اکرم(ص) در جنگ جمل نقل میکند؛ که خود شک برانگیز است، علاوه بر این، به موءلف با تکیه بر این عناصر نهگانه کوشیده تا موضع جدیدی را در قبال سنت شکل بخشد و جایگاه واقعی آن را بدون هیچ گزافگویی به آن بدهد، و همزمان سعی کرده است برای فقه اسلامی شالودهای را پیریزی کند که بیشتر با ضوابط و کلیاتش مسائل جزئی را پوشش داده بیآن که در جزئیات آن غوطهور باشد.
ظاهرا نویسنده در سیاق بررسیهای کلی بر فقه سنتی و منابع رفیع و بلند حدیث سنی نقاط شایان توجهی را مطرح میکند؛ ولی میتوان گفت: بخش اندکی از تأملات و ملاحظاتی را که بیان داشته و در آنها دقت به خرج داده؛ فقط مربوط به یک گروه (گروه اندکی) از مسلمانان میشود، مثلا بحث از عنصر اعلان عمومی در سنت ملزم (سنت الزامآور)، ممکن است نسبت به مکتب خلفاء که پیامبر اکرم(ص) را تنها منبع تشریع میدانند؛ مفهوم باشد، اما در مکتب امامیه همچنان که امکان الزامش در عصر رسول اکرم(ص) وجود دارد به همان اندازه امکان الزام آن در دوره امام علی(ع) و دوران امام حسن(ع) وجود دارد، مفهوم نباشد؛ اما در مورد سایر ائمه(ع) ظاهرا سخن از اعلان تشریعات از دید تاریخی اندکی غیر منطقی مینماید؛ زیرا بیشتر اهل بیت(ع) به جهت آن که تحت فشار ظلم و ستم بودند نمیتوانستند، نظریات خود را به طور علنی نمایند، و این بدان معناست که بر اساس اعتقادات شیعی فرصت و مجال ایشان جهت اعلان تشریعات اسلامی محدود بوده است."