خلاصة:
قرآن کریم آخرین کتاب آسمانی و معجزه گویای خاتم پیامبران،به عنوان یگانه منبع «لاریب فیه» مسلمانان،چونان چراغی تابناک،و دریای خروشان،آکنده از گوهرهای معرفت و معنا،نقش هدایت گری و راهبری انسان در هر زمان و مکانی را بر عهده دارد.عمق معانی و ژرفای معارف قرآنی،رمز توصیههای مکرر الهی در تدبر و تفکر در آیات و پرهیز از ساده انگاری و پوستهگرایی در برخورد با کلام شریف خداوند. بیتردید هر اندازه شناخت انسان از قرآن کریم و معانی آن فزونی یابد،زلال معرفت و هدایت بیشتری را خواهد نوشید و جلوههای بیشتری از حقایق عالم هستی بر او رخ می گشاید. در این مقاله کوشیدهایم تا بخشی کوچک از آن عظمت و ژرفایی را در قالب پژوهشی کوتاه درباره واژه «سلام»آشکار سازیم و از این راه،نگرشی دیگر را درباره مفاهیم و معانی آیات قرآنی در سادهترین شکل آن یعنی نمودهای واژگانی رقم زنیم و بر شکلگیری هرچه بیشتر این باور که هر واژه قرآن دریایی است که با دریای واژگان دیگر میپیوندد و اقیانوسی لایتناهی از معانی ژرف را می آفریند تلاش نماییم.
ملخص الجهاز:
او واژه سلام را در آیه شریفه: «و إذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما» این گونه تفسیر می کند: سدادا من القول و قصدا لا لغو فیه.
ابن منظور این معانی را برای سلام ذکر می کند:برائت،عافیت،سخن خالی از خیر و شر،تحیت و درود،سخن دور از لغو،سلامتی از جمیع آفات،دعا برای احترام به از دست رفتگان، نامی از نام های خداوند،تسلیم،بهشت،امان و سالم(ذیل ریشه سلم).
مهم ترین معانی سلام در لغت نامه های عمومی نیز همان است که خلیل بن احمد و ازهری و ابن منظور بدانها اشاره داشته اند: طریحی می نویسد:قوله تعالی «و إذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما» أی قولا یسلمون فیه لیس فیه تعد و تأثم.
در خور ذکر است که راغب در تفسیر این واژه به معنای جدیدی به جز آنچه دیگر لغت نویسان گفته اند اشاره نمی کند.
جفری سلام را آرامش و آشتی معنا می کند و می نویسد این واژه به دفعات در قرآن به کار رفته است.
بررسی معانی لغوی واژه سلام و مقایسه تظبیقی آنها با آنچه در تفسیر این واژه در قرآن کریم آمده است بر وسعت معنایی آن در قرآن دلالت می کند.
سلام به عنوان یکی از واجبات نماز،دیگر زمینه ای است که در ارتباط با معانی این واژه جای تأمل فراوان دارد.
در آیه دیگر این سوره حضرت عیسی بر خود و روزی که به دنیا آمد و روزی که میمیرد و روزی که بر انگیخته میشود سلام میفرستد: «و السلام علی یوم ولدت و یوم اموت و یوم ابعث حیا» (مریم،33).