ملخص الجهاز:
"7 دوم قطعات سفال واقع در سطح تپهها و نقاط بین آنها که مورد ملاحظه مسئول فرهنگ و هنر محل و بعضی متخصصین قرار گرفته و مربوط به دورههای تمدنهائی از هزارهء سوم پیش از میلاد تا قرون اولیه اسلامی بنظر رسیده است.
مزار امامزاده احمد(ع)رویهمرفته از نظر شکل یک مقبرهء برجی هشت ضلعی و مشتمل بر قسمتهای ذیل است: 1-چهار پایه که اضلاع خارجی آنها بترتیب حدود 75 ر 1 و 25 ر 1 متر و به عبارت دیگر اضلاع مجاور ایوانهای چهار جهت اصلی بلندتر و اضلاع مجاور ایوانهای واقع در چهار گوشه کوتاهتر است.
تفاوت مختصری که به نظر میرسد مربوط به طول(عمق)ایوانهای واقع در گوشههای بنا است به این معنی که در هریک از گوشههای مقبره جغتین یک طاقنما به عمق 50 سانتیمتر منظور شده ولی در گوشههای مزار بیمرغ ایوانهائی به طول 5 ر 2 متر تعبهی گردیده است.
بهرحال بنای مزار بیمرغ نمونه دیگری از تداوم معماری ملی و علاقه به سنتهای تاریخی ایران است زیرا: اولا نقشهء آن اساسا مربع و به عبارت دیگر صلیبی است که بازوهای آنرا چهار درگاه و ایوانهای جلو آنها تشکیل میداده و اینگونه نقشه از دوران باستان تا عصر حاضر در ایران بکار رفته و میرود که به چند مثال ذیل اشاره میشود: 1-نقشه تالار کاخ بیشاپور فارس مربوط به زمان شاپور اول (272-241 میلادی).
این عناصر نیز در معماری قبل و بعد از اسلام در ایران مورد استفاده بوده و در بیشتر بناها،که به شباهت نقشهء آنها با نقشه مزار بیمرغ فوقا اشاره گردید و همچنین در مثالهای ذیل، وجود دارد: 1-کاخ آسور منسوب به دورهء اشکانی(224 م-250 ق."