ملخص الجهاز:
فرهنگ و هنر هاله‌ای برای همه‌ی شب‌ها فاطمه پس از مرگش زندگی دیگری را در تاریخ آغاز کرد.
در چهره‌ی همه‌ی ستمدیدگان- که بعدها در تاریخ اسلام بسیار شدند-هاله‌ای از فاطمه پیدا بود.
غصب‌شدگان،پایمال‌شدگان و همه‌ی قربانیان زور و فریب نام فاطمه را شعار خویش داشتند.
یاد فاطمه،با عشق‌ها و عاطفه‌ها و ایمان‌های شگفت زنان و مردانی که در طول تاریخ اسلام برای آزادی و عدالت می‌جنگیدند،در توالی قرون،پرورش می‌یافت و در زیر تازیانه‌های بی‌رحم و خونین خلافت‌های جور و حکومت‌های بیداد و غصب،رشد می‌یافت و همه‌ی دل‌های مجروح را لبریز می‌ساخت.
این است که همه جا در تاریخ ملت‌های مسلمان و توده‌های محروم در امت اسلامی،فاطمه منبع الهام آزادی و حق‌خواهی و عدالت‌طلبی و مبارزه با ستم و قساوت و تبعیض بوده است.
از شخصیت فاطمه سخن گفتن بسیار دشوار است.
فاطمه یک«زن»بود،آن‌چنان‌که اسلام می‌خواهد که زن باشد.
تصویر سیمای او را پیامبر،خود رسم کرده بود و او را در کوره‌های سختی و فقر و مبارزه و آموزش‌های عمیق و شگفت انسانی خویش پرورده و ناب ساخته بود.
وی در همه‌ی ابعاد گوناگون«زن بودن»نمونه شده بود.
مظهر یک«دختر»،در برابر پدرش.
مظهر یک«همسر»،در برابر شویش.
مظهر یک«مادر»،در برابر فرزندانش.
مظهر یک«زن مبارز و مسئول»،در برابر زمانش و سرنوشت جامعه‌اش.
وی خود یک«امام»است،یعنی یک نمونه‌ی مثالی،یک تیپ ایده‌آل برای زن،یک «اسوه»،یک«شاهد»برای هر زنی که می‌خواهد«شدن خویش»را خود انتخاب کند.
او با طفولیت شگفتش،با مبارزه‌ی مدامش در دو جبهه‌ی خارجی و داخلی،در خانه‌ی پدرش،خانه‌ی همسرش،در جامعه‌اش،در اندیشه و رفتار و زندگیش،«چگونه بودن»را به زن پاسخ می‌داد...
دکتر علی شریعتی
(
, 
, 
)
