ملخص الجهاز:
"بواسطه آزادی دینی که تا یک اندازه قرآن کریم اجازه میدهد برای نشر تمدن میدان پهنائی وجود داشت وجد و جهد اقوام مختلف برای پیشرفت ملت خود مانع از اخذ تمدن و آموختن علم یکدیگر نبود چنانکه علمآموزی عیسویان به مسلمانان و زردشتیان مانعی نداشت برعکس آن استادی مسلمانان را نیز بر آنان معارضی نبود هرچند که عیسویان بواسطهء نزدیکی به هلینسم(یونانیت)از نقطه نظر علمی و مدنی تفوق داشتند ولی نتوانستند این برتری خود را تا انجام کار نگاهداری کنند.
انتشارات دین اسلام و زبان عرب:از دورهء کارتاژیها ببعد از سال 401 پیش از میلاد به اراضی واقعه د رجنوب مصب رودها بور واقعه در قسمت شرقی فرات عربستان نامیده میشد از دورهء استرابون ببعد در قرن اول میلادی شهرهای قطبی واقعه در مصر علیا نیز تقریبا نیمه عرب بودند اعراب تبعه دولت بیزانس ساکن سوریه و اعراب تبعه دولت ایران ساکن بین النهرین بیشتر بجنگهای ما بین دو دولت اشتراک میکردند.
کلمه فارسی جند پیش از حضرت رسول(ص)نیز در میان اعراب در شهرهای سوریه پیش از آنکه لشکرگاهها بصورت شهر درآید در آنجاها معمول بوده اما اراضی مفتوحه از بیزانس در دوره خلفا به چند جندی تقسیم میشد به امرای لشکرگاههای موجوده در ولایات کلمه امیر مصر یا لفظ امیر جند یکجا اطلاق میشد،مصر بمعنی شهر کلمه یمنی بوده و آن غیر از کلمهای است که در فارسی رستک(روستا)بمعنی دهکده میباشد و در لغت عرب محافظین پادشاه یا امیر حواس و پلیس نظامی شرطه گفته میشود و در رأس ایشان رئیسی که بمنزله دست راست امیر بود وجود داشت."