خلاصة:
مسألهی وحدت ملی از مسائل بسیار مهمی است که قرآن مجید و احادیث نبوی و روایات امامان معصوم علیهم السلام کرارا به آن پرداختهاند و در بسیاری موارد ضرورت آن را تلویحا به حکم عقل ارجاع دادهاند.نویسنده،در این نوشتار،در پی آن است تا اهم مواردی را که به تابع حکم عقل ضرورت آن روشن میگردد،شناسایی و در منظر عام قرار دهد.وی معتقد است که با این حال،تحقق وحدت ملی دارای ساز و کار در پیکربندی و سازمان دهی است که بدون التفات به آنها هر اقدامی عقیم میماند.
در نخستین فراز بحث از اعتبار عقلانی جلب منفعت در زمینههای نیاز فرد و جامعه سخن به میان میآید و راه کار عملی:«رویکرد از من با رویکرد به ما» توصیه میشود؛آنگاه از عقلانیت تعاون و مشارکت جمعی با رویکرد به وحدت ملی و برآیندهای آن از قبیل:سیاسی،اقتصادی و فرهنگی بحث میشود.
طبیعتا باید به ارائه راه کار عملی نیز پرداخته شود که در ادامه به دو نوع راه کار و راهبرد اشاره میشود چون:الزام راه کاری و راهبردی وحدت ملی رجوع به اهل خبره که لازمهی آن تشکیل«کانون اندیشهی وحدت ملی»و تشکیل «هستهی فعال نظارتی سیاسی-فرهنگی»به منظور شناسایی موارد اختلاف و عناصر تفرقه است که جایگاه آن در حوزهی رهبر است.
همچنین الزاماتی برای نیل به وحدت از سوی دولت اسلامی ضرورت دارد، همچون تلاش برای رفع تبعیض و استقرار عدالت اجتماعی و اقتصادی و زدودن فقر مادی،که منشأ روان شناختی در ایجاد اختلاف دارند.
اما همهی تلاشها به رهبری و دولت مرتبط نیست و عمدهی آن مربوط به خود مردم است؛همچون:ایجاد«کانون همگرایی دینی»و گرد آمدن زیر لوای انتظار فرج مهدی موعود اسلام(عج)،که رویکرد به این مقوله از مدتی پیش در غرب نیز انجام گرفته است.
ملخص الجهاز:
"مسألهی وحدت ملی از مسائل بسیار مهمی است که قرآن مجید و احادیث
وحدت ملی نه فقط از آن جهت است که یک عامل پیش برنده است،بلکه در شرایط فعلی بیشتر از آن جهت اهمیت مییابد که عامل بازدارندهی تهاجم و
همچنین وحدت ملی دارای ساز و کاری در پیکربندی است که مرکب از:
موضوع را از نظر بگذرانیم میبینیم تحقق وحدت ملی ضرورتی عقلی است و
نتیجهای که تا اینجا میگیریم این است که اتحاد گروهها و افراد در یک
نگاه عقلانی دیگر اینکه رویکرد به اتحاد و وحدت ملی جز کسب منفعت و
مافوق طبیعی خاص یک فرد استفاده کند و این یک قانون در طبیعت است که
غرض آنکه اتحاد و وحدت جمعی امری ناشی از عقلانیت است که تنها
لذا وحدت واقعی و تضمین شدهی ملی زمانی به دست میآید که فرد در جامعه به چنین رشدی از نظر عقلی و شعور
قرآن مجید از این موضوع به روشنی سخن گفته است:«وعد الله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الأرض کما
انتظاری در برهههای دیگر زمان و جوامع انسانی هم به وقوع پیوسته است و نمونهی زندهی آن انتظار منجی برای مردم ایران قبل از انقلاب اسلامی بود.
برای رسیدن به وحدت نیاز به مایهی وفاق اجتماعی بدیلی است که از مقبولیت
وحدت امت اسلام است که میتواند همه را در برابر دشمن باهم متحد سازد.
وحدت ملی با اینکه از الزامات عقل است و شرع انور نیز روی آن تأکید فراوان"