مبانی و حقوق جهانگردان از دیدگاه منابع اسلامی مقالة

اسلام حقوق تمامی کسانی را که در کشور اسلامی حضور دارند، اعم از هموطنان و کسانی که با مجوز دولت اسلامی به کشور وارد شده‌اند، را به رسمیت شناخته و رعایت آن حقوق را بر همگان لازم دانسته است. جهانگردان نیز از جمله افرادی هستند که با اجازة دولت به کشور می ایند و بنا بر اصول بنیادین اسلام که از جمله آنها کرامت انسانی، وفای به عقود، دعوت و ... است، دولت و تمامی مسلمانان موظف‌اند حقوق چنین افرادی را به رسمیت بشناسند. مهم ترین این حقوق را می‌توان حق امنیت، ورود و عبور و مرور در کشور، برخورداری از عدالت اجتماعی، احترام و رعایت منزلت اجتماعی فرد، تأمین حداقل حقوق انسانی و حق خروج دانست.

"با این توضیح باید گفت که اولا: کلیة عهدنامه‌ها و پیمانهای بین المللی که کشورها بدانها پیوسته‌اند و یا پیمانهای چند جانبه بین دولتها که برخلاف شرع نباشد از نظر اسلام لازم الوفاست؛ ثانیا: هرگونه عهد و پیمان با هر فرد بیگانه‌ای که برخلاف شرع نباشد لازم الوفا می‌باشد؛ ثالثا: امروزه صدور ویزا برای ورود به کشور حقوق و تعهداتی را به دنبال دارد و دولتها نمی‌توانند به طور یکطرفه آن را نقض کنند. با این وجود باید گفت که حق خروج نه تنه حق همة کسانی است که با مجوز عبور وارد کشور اسلامی شده‌اند، بلکه افرادی که به گمان داشتن اجازه ورود وارد شده‌اند نیز حق دارند که با امنیت کامل از کشور خارج شوند (محقق حلی، 1403: 238). در مورد جهانگردان نیز باید گفت که گرچه مردم در کشورهای اسلامی تا حدودی به آنان احترام می‌گذارند و حقوق آنان را رعایت می‌کنند، ولی بهتر است این فرهنگ که موجب دعوت دیگران به دین اسلام می‌گردد، بیش از پیش مورد توجه رسانه‌های گروهی، قانون‌گذاران، دولتمردان و توده‌های مردم قرار گیرد. پس جهانگردان غیر مسلمان نیز (که اجازة ورود به آنان حداقل به اندازة امان به دشمن معتبر است) ـ اگر حاکم ورود این گونه اشیا را به کلی ممنوع نکرد ـ می‌توانند به شرط عدم اظهار در کشور اسلامی آنها را با خود داشته باشند و از آنها استفاده کنند. نتیجه از آنچه در این مقاله گذشت می‌توان چنین نتیجه گرفت جهانگردان نیز در کشور اسلامی همانند دیگر افراد از حقوقی برخوردارند و هرگونه تعرض به حقوق آنان ممنوع است."