ملخص الجهاز:
"زبان شناسان اروپایی نیز در این خصوص پژوهشهایی دارند که از آن جمله دوزی19 دانشمند هلندی و مؤلف تاریخ اسلام است که در المستدرک که بحقیقت ذیلی بر فرهنگهای عربی محسوب میگردد،دربارۀ واژههای فارسی دخیل در عربی تحقیقاتی دارد و بالاخره یکی دیگر از کتابهای مستقلی که در این خصوص تألیف گردیده فرهنگ واژههای فارسی در زبان عربی نام دارد که آقای محمد علی امام شوشتری گرد آورده و از سوی انجمن آثار ملی به سال 1347 در تهران به چاپ رسیده و طبق فهرست پایانی کتاب 771 واژه را همراه با توضیحاتی دربارۀ هرکدام دربردارد.
خاموش نامه در وزن خسرو و شیرین نظامی از یوسفی ارزنجانی،مجموعۀ منشآت ازچ سعد الدین مسعود،مثنوی فتوت ناممه در وزن مثنوی مولوی و کتاب اشراقات به نظم و نثر از ناصر الدین سیواسی،مسامرة الاخبار از آقرایی،چهار کتاب در فن انشاء و به نامهای: قواعد الرسائل و فرائد الفضائل،نزهة الکتاب،و تحفة الالباب،غنیة الکاتب و منیة الطالب و رسوم الرسائل و نجوم الفضائل از حسن بن عبد المؤمن خویی امیر قسطمونی از جمله آثار تألیف یافته در آن دیار است؛نیز الاوامر العلائیه مفصلترین تاریخ سلجوقیان از ابن بیبی، فسطاط العدالة فی قواعد السلطنة از محمد بن محمود خطیب،اختیارات مظفری در هیئت و نجوم از قطب الدین شیرازی مشهور به علامه،لطائف الحکمة در حکمت از سراج الدین ارموی،نوادر التبا در لتحفة البهادر،دایرة المعارف گونهای در دوازه فن و از جمله علوم ریاضی و نجوم،جواهر،خواص و منافع،فلاحت،تندرستی،زهرها و پادزهرها از محمد بن امین الدین دنیسری،34 فلک نامه،مثنویی در تصوف، سلک الجواهر فرهنگ منظوم عربی به فارسی از حمید انگوری،و بالاخره کنز التحف در موسیقی از امیر بن خضر مالی قرمانی،ترکیب بند دختر سالار،روضة العقول محمد بن غازی ملطیوی،اشعار نظام الدین احمد ارزنجانی،امیر عارض روم و کثرت شاعران و نویسندگان در این دوره همه گویای رواج کامل زبان و ادب و فرهنگ ایرانی در سرزمین آسیای صغیر تواند بود."