ملخص الجهاز:
"ضمن آنکه به خلاف‌واقعیات جاری در روستاها،که ملای ده مورد احترام و تکریم کامل اهالی و اغلب بالاترین مرجع مردم در حل اختلافها و مشکلات و راهنمایی آنان در امور زندگی است،در این روستا- معلوم نیست به چه سبب-ملا،نه تنها کمترین قرب و عزتی ندارد،بلکه تحقیر نیز می‌شود،و مردم کمترین اعتنایی به او، حتی در مواردی مهم همچون نماز میت ندارند.
یا در خیلات تنهایی خود،پس از مدتی گرفتاری در میان احساسهای دوگانه (مثبت و منفی)نسبت به آنچه سردار بر سرش آورده است،در نهایت به اینجا می‌رسد که انگار از این اتفاق چندان هم بدش نمی‌آید و ناخرسند نیست!تنها بسیار ملایم و دوستانه-و البته غیر مستقیم-به سردار هشدار می‌دهد که دیگر فکر تکرار آن کار را به سرش راه ندهد!و البته،یک سبب این قضیه هم می‌تواند این باشد که به‌هرحال،هنوز هیچ دلیلی وجود ندارد که شوهرش مرده باشد و...
گاه با بر آشوبیدن کلیه این حالات،در تو می‌جوشد!تو زنی،اگرچه مرگان باشی!» (ص 884) این،در حالی است که این حادثه نه در فرانسه و برای مادام بواری،بلکه در یک روستای خراسان ایران شیعی اسلامی،که در آن در مورد مسائل ناموسی و پاکی زنان آن همه تعصب وجود دارد و زنان آن نیز چه به لحاظ تربیتی،چه عرفی و چه اعتقادی و سنتی و تاریخی،و چه از ترس بدنامی و انگشت‌نما و منفور دیگران واقع شدن،آن قدر مواظب گوهر عفاف خود هستند؛تا آنجا که کرارا دیده شده است که دختران و زنانی که مورد بی‌حرمتی واقع شده‌اند،به دلیل همان حجت و پاکی ذاتی و اینکه نمی‌توانسته‌اند این ننگ بزرگ را تحمل کنند،دست به خودکشی زده‌اند."
(
, 
, 
)
