خلاصة:
مقاله با هدف ارائه تصویر کلی از ویژگی های نظام پرداخت یارانه در بخش مسکن در ایران، ابتدا با مروری مختصر بر الگوهای پرداخت یارانه در کشور، مشخصات نظام پرداخت یارانه را از دو جهت شیوه های پرداخت یارانه و اقشار دریافت کننده یارانه مورد تأمل قرار می دهد و در ادامه، اشکال مختلف پرداخت یارانه و انواع برنامه های حمایتی تبیین می گردد.به تصریح نویسنده، نظام فعلی پرداخت یارانه، انحرافات عملکردی زیادی ایجاد کرده است. نظام حمایتی با گرایش به سمت عرضه در شرایط وجود نوسان های شدید ادواری در بازار مسکن، تنها موجب کسب منافع به وسیله تولیدکنندگان مسکن شده است، بدون این که یارانه پرداختی به سمت تقاضا (یعنی خانوارهای کم درآمد) سوق پیدا کند.در مجموع، نظام حمایتی در بخش مسکن، دچار معضلی معرفی شده که نظام رفاه اجتماعی نیز با آن مواجه است: «فقدان سازماندهی صحیح در اجرای سیاست های راهبردی».
ملخص الجهاز:
"اقشار دریافتکننده یارانه در حال حاضر یارانها به صورتهای زیرپرداخت میشود: @واگذاری زمین @بهره وام بانکی @تخفیف مالیاتی به تولیدکنندگان @واگذاری واحدهای مسکونی ارزان قیمت مطالعات متعدد انجام شده،نشان میدهد که جهتگیری عمده پرداخت یارانه به خصوص در بخش زمین معطوف به سمت عرضه است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) به طور کلی مشخصههای برنامه حمایتی بخش مسکن را میتوان به شرح ذیل برشمرد: @مهمترین مشخصه نظام حمایتی که شاید بتوان از آن به عنوان مهمترین معضل ساختاری نام برد، تأکید بر حمایت از اقشار اجتماعی و نه گروههای درامدی است.
در واقع در شرایطی که سازوکار بازار بر نحوه و قیمت فروش واحدهای مسکونی حکمفرما بوده و در شرایطی که بازار مسکن شاهد نوسانات شدید اقتصادی است،کاهش هزینه تولید مسکن از طریق پرداخت مستقیم یا غیر مستقیم یارانه نمیتواند موجبات کاهش قیمت و افزایش دسترسی اقشار کمدرامد به مسکن را فراهم آورد و پرداختهای یارانهای به تولیدکنندگان مسکن،نیز،تنها موجبات افزایش منافع این قشر را فراهم خواهد آورد."