ازدواج باکره رشیده و ولایت پدر از منظر فقه امامیه مقالة

نامه مفید شهریور 1384 - شماره 49 ، العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎24 صفحة - من 89 إلی 112 )

الکلمات المفتاحية: باکرهء رشیده ثیبهء رشیده ولایت در نکاح نکاح دائم نکاح موقت باکره رشیده نکاح ولایت دختر ازدواج دختر باکره

خلاصة:

فقیهان امامیه درباره ولایت پدر بر دختر باکره رشیده در امر نکاح،آرای مختلف دارند.مشهور قدما و متأخران،قائل به‌ سقوط ولایت،و استقلال باکره رشیده در ازدواج بوده‌اند.در مقابل پاره‌ای از فقیهان گفته‌اند:امر نکاح او به دست ولی‌ است و نظر خود او نقشی ندارد.برخی دیگر،تشریک میان دختر و پدر را برگزیده و پاره‌ای نیز اقوال دیگری را اختیار کرده‌اند.قانون مدنی ایران،استقلال دختر بالغه رشیده را در امر ازدواج نپذیرفته است. در این نوشتار،اقوال و دلایل مسئله از آیات و روایات و اصول،بررسی و استقلال باکره رشیده در امر نکاح،اثبات‌ گردیده است.در پایان مقتضای عناوین ثانویه نیز در مسئله مورد توجه قرار گرفته است.

ملخص الجهاز:

بدین معنا که آیا دختر باکره رشیده،بدون اذن پدر یا جد پدری‌ که در فقه از آنها به ولی تعبیر می‌شود،می‌تواند با مرد موردنظرش ازدواج نماید،یا آن‌که امر ازدواجش به دست ولی او بوده و نظر خود او،نقشی ندارد و یا منوط به رضایت هر دو خواهد بود؟ قبل از انقلاب قانون مدنی ایران،قبل از انقلاب استقلال دختر بالغه رشیده را در امر ازدواج‌ نپذیرفته و در ماده 3401 مقرر کرد:«نکاح دختری که هنوز شوهر نکرده اگرچه بیش از هجده سال‌ تمام داشته باشد متوقف بر اذن پدر یا جد پدری است». ج-روایات برای اثبات استقلال باکره رشیده در نکاح،به روایات فراوانی استناد شده است که در این‌جا مهم‌ترین آنها از نظر سند و دلالت،مورد بحث قرار می‌گیرند: 1-امام باقر(ع)فرمود: المرأة التی قد ملکت نفسها غیر السفیهة و لا المولی علیها،تزویجها بغیر ولی جائز(حر عاملی، بی‌تا:102/41،ح 1؛کلینی،5731:193/5،ح 1 و صدوق،3:793/3631،ح 7934)؛زنی که‌ مالک نفس خویش بوده،سفیه و تحت ولایت نباشد،ازدواجش بدون ولی جایز است». نتیجه آن‌که:دلالت روایات متعه بر استقلال باکره رشیده در نکاح متعه تمام است،پس به‌ دلیل عدم قول به فصل،استقلال او در نکاح دائم نیز اثبات می‌گردد(نجفی،2631:971/92)،زیرا گرچه شیخ طوسی در برخی کتاب‌های خود(طوسی،5631:452/7 و همو،0931:541/3)قائل‌ به تفصیل شده و ولایت بر باکره را در دائم ثابت و در متعه ساقط دانسته است ولی همان‌گونه که‌ صاحب جواهر گفته(نجفی،2631:971/92)کتاب‌های یاد شده،کتاب فتوا نمی‌باشند و شیخ در مقام فتوا قول دیگری،اختیار نموده است(طوسی،بی‌تا:013/2 و همو،1531:261/4).

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول