خلاصة:
فاطمیان به عنوان یکی از حکومتهای مستقل جدا شده از حکومتهای عباسی بغداد و در مقابل آنها برای مدتی نزدیک به 270 سال در شمال آفریقا و مصر حکومت کردند. آنها برای اینکه از سایر حکومتهای مسملان نظیر عباسیان بغداد و امویان اندلس عقب نمانند، تشکیلات اداری، فضایی و نظامی گسترده ای دایر نمودند و از طرفی برای این که سیادت خود را بر جهان اسلام به عنوان خلفای مسلمان به اثبات رسانند، اقدام به روابط گسترده ای با سایر دول نمودند. این حمایت این دولتها را جهت مقابله با دشمنان خویش به دست آورند. در ابتدای امر رابطه ای مبتنی بر مدارا و تسامح و به صورت محدود با قبایل و دول همجوار برقرار نمودند ولی با فتح مصر و فزونی قدرت این رابطه را به سایر دول تا هند و شمال ایران توسعه دادند و داعیان خود را برای تبلیغ کیش اسماعیلی به این سرزمینها گسیل داشتند.
ملخص الجهاز:
دکتر حميد رضا وردي عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي بيرجند فاطميان و روابط بين الملل چکيده فاطميان به عنوان يکي از حکومتهاي مستقل جدا شده از حکومتهاي عباسي بغداد و در مقابل آنها براي مدتي نزديک به ٢٧٠ سال در شمال آفريقا و مصر حکومت کردند.
روابط فاطميان با روم شرقي ، سيسيل ، شام و حلب ، عباسيان، آل بويه ، سلجوقيان، حجاز، بني حمادوبني زيري، يمن ، قرمطيان، دروز مقدمه فاطميان از حکومتهاي مستقل مسلمان بودند که در سال ٢٩٧ ه.
اين صلح براي مدت هفت سال برقرار بود ولي دوباره جنگ آغاز شد و به دنبال آن براي نوبت دوم صلحي منعقد شد که جنگ را براي ده سال خاتمه داد و امپراتور روم تعهد کرد مصر را از نظر مايحتاج غذايي کمک کند و در عوض مسلمانان کليساها را تجديد بنا کنند و آزادي ديني مسيحيان را به رسميت شناسند.
ق المنصور خليفه فاطمي ، حسن بن علي کلبي را براي مقابله با يکي از اين شورشها به سيسيل اعزام کرد و از همين تاريخ حکومت نيمه مستقل کلبيان در سيسيل آغاز شد و بيش از ٩٠ سال طول کشيد.
ق از اطاعت خارج شده بود و حتي سکه و طراز را به نام خليفه عباسي القائم تغيير داد ولي به سبب آمدن قبائل بني هلال به مصر و حمايت المستنصر فاطمي از آنها و خروج قيروان از دست بني زيري مدتي در اين امر وقفه ايجاد شد ولي از سال ٤٤٣ ه.
3/247 ٤- سرور: سياسه الفاطميين الخارجيه ، ص ٢٤٥، ابراهيم حسن : تاريخ الاسلام السياسي ، ٣/٢٤٧، رک: النجوم الزاهره، ابن تغري بردي، ٥/١٨.