عوامل مؤثر بر شکست تحصیلی: نگاهی دوباره به عوامل درونی و بیرونی مقالة

تعلیم و تربیت پاییز 1384 - شماره 83 ISC (‎36 صفحة - من 25 إلی 60 )

الکلمات المفتاحية: آموزش شکست تحصیلی آموزش و پرورش ترک تحصیل دانش‌آموزان مدرسه نظام آموزش و پرورش نظام آموزشی تکرار پایه

خلاصة:

عوامل موثر بر شکست تحصیلی: نگاهی دوباره به عوامل درونی و بیرونی سلسبیلی نادر,قاسمی نرجس ترک تحصیل، تکرار پایه، افت کیفی و اخراج از مدرسه از نمونه های بارز شکست تحصیلی هستند که در بیشتر کشورها، به نوعی عمومیت دارد. این مساله با توجه به شرایط مختلف اجتماعی، جمعیتی، خانوادگی، آموزشگاهی و چارچوب نظام های آموزشی کشورهای گوناگون از دیدگاههای متفاوت مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از آن جا که شکست تحصیلی نتیجه عوامل گوناگون چون ساختار نظام آموزشی، روش های آموزش، برنامه های درسی، فعالیت ها و برنامه های آموزشی، عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و روانی- جسمانی است، بررسی این پدیده مستلزم دقت نظر و ارزیابی ریشه ای عوامل متعدد است. افزایش میزان افت تحصیلی ناشی از عوامل ذکر شده، زنگ خطری است برای تشکیل سرمایه های انسانی و اقتصادی جامعه و مانعی است برای برخورداری جامعه از بخشی از نیروهای توانمند و با استعداد که فرصت بالیدن را به دست نمی آورند. موضوع شکست تحصیلی و خروج پیش از موعد دانش آموز از نظام آموزش رسمی، مساله ای مهم برای بیشتر نظام های آموزشی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه است. یافتن عوامل ایجاد کننده این پدیده و در کنار آن اتخاذ استراتژی مناسب برای برطرف کردن یا کاهش آن به طریقی اصولی و تکیه بر ارتقای خود به خود دانش آموز از اهمیت برخوردار است. این مقاله در جهت تبیین عوامل موثر بر شکست تحصیلی، با نگاهی دوباره به مطالعات انجام شده به بررسی مفهوم شکست تحصیلی و ابعاد آن می پردازد. مقاله به بررسی روند پدیدایی مفهوم شکست تحصیلی، شناسایی دقیق عوامل موثر بر شکست تحصیلی و تاثیر دو دسته عوامل بیرونی و درونی آموزش و پرورش می پردازد و به چند نتیجه گیری اساسی می رسد و پیشنهادهایی را در ارتباط با دو دسته عوامل درونی و بیرونی آموزش و پرورش ارایه می کند. از مهم ترین نتایج این پژوهش، اهمیت شناسایی دانش آموزان در مرحله خطر است. همچنین توجه به متاثر بودن شکست تحصیلی از عوامل گوناگون و لزوم توجه هماهنگ و یکپارچه به مجموعه ای از فعالیت های اثرگذار برای مقابله با شکست تحصیلی، توجه به تقدم تاثیرگذاری عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بر شکست تحصیلی، چون وجود محیط های فقیر، محرومیت فرهنگی اجتماعی، بی سوادی والدین و بستر اقتصادی اجتماعی نامناسب از نتایج مهم دیگر این پژوهش است.

ملخص الجهاز:

هدف این مطالعه‌ی بررسی علل و عوامل ایجاد کننده‌ی شکست تحصیلی‌ در قالب دو بخش عمده‌ی عوامل درونی آموزش و پرورش چون برنامه‌های‌ درسی،نظام آموزشی و سایر مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده و عوامل بیرونی آموزش‌ و پرورش چون عوامل فرهنگی-اجتماعی و اقتصادی و روانی-جسمانی‌ است. 1. عوامل درونی آموزش و پرورش جمع‌بندی یافته‌های حاصل از بررسی منابع نوشتاری شامل گزارش‌ها، پژوهش‌ها،رساله‌ها،مقاله‌ها و کتاب‌های مرتبط،وبررسی مرحله‌ی میدانی در مورد عوامل درونی شامل دو دسته عوامل مربوط به برنامه‌های درسی و برنامه‌های آموزشی باتوجه به تعریفی که از هریک به عمل آمده حاکی از آن‌ است که: الف-در میان پاره عوامل تشکیل دهنده‌ی عامل«برنامه درسی»نتایج‌ بدست آمده نشان می‌دهد که اساسی‌ترین اشکال در«روش‌های یاددهی- یادگیری»است. 2-عوامل بیرونی نظام آموزش و پرورش بررسی‌های منابع مطالعاتی شامل گزارش‌های پژوهش‌ها،رساله‌ها،مقاله‌ها و کتاب‌های مرتبط و بررسی میدانی شامل مصاحبه با صاحب‌نظران و اندیشمندان‌ در زمینه‌ی شکست تحصیلی نشان می‌دهد که مهم‌ترین عامل بیرونی مؤثر بر شکست تحصیلی،عامل اقتصادی-اجتماعی است. نتایج بررسی‌های انجام شده در جوامع پیشرفته‌ی صنعتی و شهرهای بزرگ‌ نیز نشان‌دهنده‌ی آن است که تأثیر عوامل فرهنگی-اجتماعی اثرگذارتر از عوامل درونی آموزش و پرورش بر شکست تحصیلی و ترک تحصیل در دوره‌ی متوسطه است. Lyke Robert F پیشنهادهای مرتبط با عوامل بیرونی: توجه به لزوم فقرزدایی از طریق برنامه‌های توسعه‌ی اقتصادی،فرهنگی و اجتماعی،پرداخت کمک هزینه‌ی تحصیلی به خانواده‌های فقیر،به کارگیری‌ روش‌های ترمیمی و جبرانی با هدف جبران کردن کمبودهای فرهنگی، اجتماعی و افزایش فرصت‌های یادگیری در محیطهای محروم؛ گسترش آموزش خانواده،ارتباط با والدین،آشنایی با الگوهای تربیتی‌ مناسب بومی؛توسعه سواد فرهنگی و کاهش مشکلات خانوادگی؛ جلب مشارکت اولیاء و جامعه‌ی محلی در امور آموزشی،تشکیل هیأت‌ امنای مدرسه،استفاده از امکانات محلی،نهادها و سازمان‌ها و تقویت بنیادها و سازمان‌های غیردولتی کمک‌کننده به آموزش و پرورش.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول