وثاقت پیمان نامه مدینه مقالة

پژوهش دینی پاییز 1386 - شماره 15 ، العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎24 صفحة - من 87 إلی 110 )

الکلمات المفتاحية: پیمان‌نامه عمومی مدینه موادعه یهود مدینه پیمان یهود پیمان‌نامه پیامبر پیمان‌نامه مدینه انصار اوس و خزرج

خلاصة:

پس از مهاجرت مسلمانان به مدینه،با تمهیدات پیامبر(ص)،انصار به یاری مهاجرین برخاستند و استقرار و اسکان‌ آنان در کوتاه مدت حل شد؛اما زندگی مسالمت‌آمیز آنان با مشرکان و یهودیان نیازمند تدابیری اساسی‌تر بود که‌ پیامبر(ص)با انعقاد«پیمان‌نامه عمومی مدینه»به این مهم تحقق بخشید.تاکنون محققان درباره این پیمان‌نامه‌ بسیار سخن گفته‌اند؛ولی برخی مستشرقان در اصالت آن سخت تردید کردند.نوشتار حاضر پس از بررسی‌ وثاقت راویان پیمان‌نامه،به کندوکار در آن از دیدگاه سیره‌نگاران،محدثان،مورخان و خاورشناسان برجسته‌ پرداخته و چنین نتیجه گرفته است که این پیمان‌نامه در حقیقت مشتمل بر دو قرارداد است:یکی پیمان‌نامه عمومی‌ مدینه میان پیامبر،مسلمانان،مشرکان و صرفا یهودیان هم‌پیمان اوس و خزرج و دیگری پیمان‌نامه پیامبر(ص)با سه‌ طایفه اصلی یهود مدینه،یعنی:بنی قینقاع،بنی نضیر و بنی قریظه به نام«موادعه یهود»که هر دو با فاصله‌ای‌ نامعلوم در روزهای آغازین ورود آن حضرت به مدینه منعقد گردید.به نظر می‌رسد کاربرد کلمه یهود به طور عام‌ در پیمان‌نامه عمومی،سبب خلط و ادغام پیمان‌نامه دوم در آن گردیده است.

ملخص الجهاز:

"نوشتار حاضر پس از بررسی‌ وثاقت راویان پیمان‌نامه،به کندوکار در آن از دیدگاه سیره‌نگاران،محدثان،مورخان و خاورشناسان برجسته‌ پرداخته و چنین نتیجه گرفته است که این پیمان‌نامه در حقیقت مشتمل بر دو قرارداد است:یکی پیمان‌نامه عمومی‌ مدینه میان پیامبر،مسلمانان،مشرکان و صرفا یهودیان هم‌پیمان اوس و خزرج و دیگری پیمان‌نامه پیامبر(ص)با سه‌ طایفه اصلی یهود مدینه،یعنی:بنی قینقاع،بنی نضیر و بنی قریظه به نام«موادعه یهود»که هر دو با فاصله‌ای‌ نامعلوم در روزهای آغازین ورود آن حضرت به مدینه منعقد گردید. این پیمان‌نامه یا صلحنامه،که طرف قرارداد پیامبر سه طایفه اصلی یهود ساکن مدینه یعنی بنی قینقاع،بنی نضیر و بنی قریظه ذکر شده و در آن از قبایل یهود هم‌پیمان‌ اوس و خزرج سخنی به میان نیامده(طبرسی،همان‌جا)،نخستین بار در قرن ششم بوسیله‌ ابو علی طبرسی ثبت شده و از دسترس یا توجه همگان به دور مانده است؛هرچند در برخی منابع‌ به آن اشاره‌ای شده است(واقدی،همان‌جا؛بلاذری،71/1؛ابن سید الناس،791/1-891). پیداست که برخی از مواد قرارداد یهود اصلی مدینه با مواد پیمان‌نامه مدینه خلط شده است،یعنی روایت مورخان و سیره‌نگاران‌ درباره یهودیان هم‌پیمان اوس و خزرج که«به هم‌پیمانان خود ملحق شده و پیمان بستند،به‌ هنگام دفاع از مدینه همراه مسلمانان بجنگند»،مربوط به پیمان‌نامه مدینه(نک:ابن هشام، 511/2-811؛ابن سلام،202-702)و آن بندی که در«جنگ‌ها به سود و زیان پیامبر وارد نشوند(لا نتعرض لأحد من اصحابک و لا تتعرض لنا و لا لأحد من اصحابنا)(طبرسی،751/1؛ مجلسی،011/91-111؛دحلان،571/1؛عاملی،362/4)،مربوط به پیمان پیامبر(ص)با سه‌ طایفه بزرگ یهود ساکن مدینه(بنی قینقاع،بنی نضیر و بنی قریظه)است."

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول