گذری بر توسعه از دیدگاه امام خمینی (ره) مقالة

نویسنده مقاله با ذکر تاریخچه ادبیات توسعه در غرب و خاورمیانه، جهت‌گیری نظام غرب را در توسعه، به سمت اقتصاد و آن را ناشی از جهان‌بینی مادی حاکم بر اندیشه غرب معرفی می‌کند و جهت‌گیری توسعه در اسلام را از دیدگاه امام، تربیت و رشد معنوی انسان می‌داند. از نظر نویسنده، فرهنگ توسعه و توسعه فرهنگی دو پیش‌شرط توسعه هستند و توسعه فرهنگی نیز از دیدگاه غرب و اسلام مبتنی بر تعریف انسانی است که این تعریف از دو دیدگاه با یکدیگر متفاوت است.

"توسعه غربی به معنای سمت‌گیری نظام سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جهت رشد اقتصادی است و به عبارت دیگر باید اقتصاد زیربنای همه برنامه‌ریزی‌ها باشد. اما در نظام اسلامی هدف، فربه‌شدن جامعه در بعد مادی نیست؛ بلکه جنبه‌های روحی نیز مدنظر است؛ از این رو سیستم اقتصادی این مکتب در جهت رشد معنوی انسان است. از نگاه حضرت امام قدس‌سره ، توسعه در اسلام به معنای ارتقای کل جامعه و نظام اسلامی به سوی زندگی انسانی‌تر است. امام خمینی قدس‌سره هدف غایی نظام را همان هدف انبیا علیهم‌السلام ، یعنی تربیت انسان و اساس هر چیزی را سیر الی الله‌ و شکستن بت نفس می‌دانند و معتقدند توسعه اقتصادی یک راه است؛ نه هدف. یک جمع‌بندی کلی می‌توان به اهمیت این امور اشاره کرد: وسعت مفهوم توسعه از دیدگاه اسلام، اثرپذیری توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی از توسعه فرهنگی، لزوم بیداری و عدم خودباختگی در برابر تهاجم فرهنگی غرب، مقابله با تمایلات افسار گسیخته انسان غربی، آینده‌نگری و مبارزه برای حاکمیت اسلام ناب محمدی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم و تربیت و هدایت مغزها."