خلاصة:
در تابستان 1997 شهروندان جنوب قزاقستان تظاهرات اعتراض آمیزی نسبت به رفتار ازبکستان در خصوص قطع آب در جریان از آن کشور که باعث خشک شدن مزارع جنوبی قزاقستان شده بود ، برپا نمودند چرا که روند خشک شدن مزارع ذرت و پنبه صاحبان مزارع و کشاورزان را بیش از پیش نگران کرده بود . همچنین در پی امتناع قرقیزستان نسبت به پرداخت افزایش قیمت گاز از ازبکستان و قطع جریان گاز ارسالی توسط این کشور ، قرقیزستان نیز طی یک عمل متقابل ( با استفاده از ابزار فشار آب ) در تابستان 1994 اعلام نمود ، جهت افزایش ظرفیت تولید انرژی برقی آبی ، درصدد است که مخازن آبی خود را پر کند که اعتراض ازبکستان را در پی داشت . ...
ملخص الجهاز:
"61 دانشگاه سازمان ملل متحد بنیادی را در خصوص تحقیق و تمرکز بر مدیریت منابع آبی منطق آسیای مرکزی و بررسی بحران آب در این منطقه در دسامبر 5991 در توکیو تأسیس نمود71،مؤسسه بین المللی مدیریت آب نیز تحقیقاتی در این خصوص انجام داده است81، بدون شک همکاریهای بین المللی برای مدیریت صلحآمیز آب در چنین مناطق حساس و بحرانی لازم و ضروری است91و به همین دلیل است که هم اکنون توجه بین المللی به بحران آب در حوزه کشورهای دریاچه آرال،جلب شده است و محققان و پژوهشگران مختلف میهمان بنیاد آرال میباشند.
عبد القاهر ناظراف وزیر آب و اصلاح زمین،در جواب نگرانی قزاقستان اظهار داشت که این کشور که در انتهای رودخانه سیردریا قرار دارد میبایست برای حل مشکل کم آبی،با ازبکستان و قرقیزستان نیز مذاکره نماید عبد الله یاراف وزیز انرژی وقت (هم اکنون ایشان معاون وزیر انرژی میباشد)نیز با تأکید بر ضرورت گفتگوهای جدی در مورد مسئله آب برای تأمین منابع منطقهای و به منظور رفع نگرانی قزاقستان ابراز داشت،اینکه گفته میشود آب رودخانه سیردریا در آبگیر قراقوم(تاجیکستان)تنظیم میشود،جمله کاملی نیست،چرا که میزان آب این دریاچه،به میزان آبی که از آبگیر تاکتوگل(قرقیزستان)میآید نیز وابسته است.
05 فرصتی پیش آمد تا با متخصصان آب حوزه آسیای مرکزی به گفتگو بپردازم،عمدهترین سئوال این است که آیا امروزه در موضوع آب در آسیای مرکزی شاهد بحران با خصیصههای تنشزای خود هستیم یا صرفا یک مشلک میباشد؟دورنمای آینده چگونه خواهد بود؟شهرت طالباف نماینده جمهوری ازبکستان در کمیته اجرایی بنیاد نجات آرال15معتقد است:«کم شدن آبهای دریاچه آرال باعث بحرانهای اشتغال و زیست محیطی شده است،با کهنه و فرسوده شدن سیستمهای آبیاری کشاورزی در منطقه هم بحران داریم هم مشکل."