خلاصة:
هدف از این پژوهش،بررسی چالشهای پدیده حاشیهنشینی در شهرستان کوهدشت در استان لرستان است که به این منظور از روش تحقیق پیمایشی برای انجام پژوهش استفاده شد.جامعه آماری این پژوهش شامل 1560 خانوار حاشیهنشین شهرستان کوهدشت میباشد که تعداد 85 خانوار به عنوان جامعه نمونه به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شده است.همچنین پایایی مقیاس اصلی ابزار پرسشنامه استفاده شده برای انجام پژوهش از طریق آلفای کرونباخ به میزان 72/0 به تأیید رسید و روایی پرسشنامه نیز با توجه به نظر اساتید و متخصصین مربوط مورد تأیید قرار گرفت.نتایج تجزیه و تحلیل دادهها که به کمک نرمافزار WINSPSS 11.5 انجام شد،حاکی از آن است که حاشیهنشینان از وضعیت مالی خوبی برخوردار نیستند و بار تکفل زیادی را به دوش میکشند.اولویتبندی چالشهای حاشیهنشینی نیز نشان میدهد که عدم برخورداری از سیستم فاضلاب مناسب و مشکل مالی و درآمد کم از مهمترین چالشهای حاشیهنشینان به شمار میروند.در نهایت طبق نتایج تحلیل عاملی،چالشهای حاشیهنشینان به ترتیب اهمیت در قالب پنج دسته چالشهای اجتماعی- فرهنگی،چالشهای زیستی،چالشهای اقتصادی،چالشهای آموزشی-بهداشتی و چالشهای رفاهی طبقهبندی شدهاند که چالشهای اجتماعی-فرهنگی به عنوان مهمترین چالش حاشیهنشینان قابل شناسایی است.
ملخص الجهاز:
"برای مثال ابراهیمزاده و همکاران(1383)در تحقیقی با عنوان «حاشیهنشینی؛ناهنجاریهای شهری و راهکارهای تعدیل آن در کریمآباد زاهدان،بالا بودن بعد خانوار(2/7 نفر)،و به تبع بالا رفتن بار تکفل،بالا بودن نرخ بیسوادی و سطح پایین تحصیلات،وجود پیوندها و ارتباطات اجتماعی ضعیف،فقر فرهنگی،وجود مشکلات مالی و وضعیت اقتصادی ضعیف،ایجاد نارضایتی از زندگی در بین اهالی این منطقه،وجود ناهنجارهای و انحرافات اجتماعی،بالا بودن نرخ بیکاری و کاهش بسیار شدید شاغلین بخش کشاورزی و افزایش مشاغل کاذب نظیر دستفروشی،کوپنفروشی،دورهگردی را از چالشهای اساسی پدیده حاشیهنشینی میداند.
جدول 4 تعیین چالشهای عمده حاشیهنشینی،گویهها و بار عاملی مربوطه نام عامل\متغیرها\بار عاملی \انحرافات اجتماعی مانند اعتیاد برای فرزندان\80/0 چالش اجتماعی-فرهنگی\وجوده خرده فرهنگهای خاص مناطق حاشیهنشین\68/0 \عدم امنیت اجتماعی برای خود و فرزندان\51/0 \وجود جمعیت زیاد در مناطق حاشیهنشین\48/0 \نارضایتی حاشیهنشینان از محل زندگیشان\83/0 چالش زیستی منطقه\سیمای نامطلوب و وضعیت بدمسکن\60/0 \مشکل مالی و کمبود درآمد\88/0 چالش اقتصادی\بیکاری و نداشتن شغل دائم\87/0 \نارسایی عرضه خدمات درمانی از طرف مسئولین\73/0 \وجود بیماریهای واگیردار\54/0 چالش آموزشی-بهداشتی\فقدان امکانات آموزشی در این مناطق\54/0 \پایین بودن سطح سواد و تحصیلات در مناطق حاشیهنشین\52/0 \پایین بودن سطح بهداشت عمومی و سلامتی\422/0 چالش رفاهی و بیتوجهی مسئولین\کمبود امکانات رفاهی،تفریحی برای فرزندان\78/0 \عدم رسیدگی شهرداریها به این مناطق\26/0 (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 6 دستهبندی چالشهای عمده حاشیهنشینی بحث و نتیجهگیری با توجه به نتایج و یافتههای تحقیق،حاشیهنشینان در منطقه کوهدشت دارای ویژگیهای فردی و اجتماعی خاصی هستند که نشان از وضعیت نامناسب زندگی آنها دارد."