ملخص الجهاز:
راهنمای سیاستگذاری در قانونگذاری:بررسی الگوی <<ارزیابی تأثیرات قانون>> (RIA) پدرام سعید1 مقدمه تحولات اخیر بین المللی مانند ورود به اقتصاد آزاد و گرایش عمومی به دمکراسی موجب شده است که مسائل جدیدی پیش روی کشورهای مختلف قرار گیرد و آنها را وادار به چارهجویی سازد.
علاوه بر این دو سنت در برخی از کشورها بدون توجه به تحولات رخ داده در فرایند قانونگذاری کار تهیه متون اولیه توسط حقوقدانانی انجام میشود که اغلب تخصص مرتبط با محتوای قانون را ندارند و اصول سیاستگذاری در قانون را نیز رعایت نمیکنند.
بر اساس منابع موجود فقط دو کشور از اعضای OECD یعنی کانادا و فنلاند تا قبل از دهه 1980 از RIA به طور رسمی استفاده میکردند اما تا اواسط دهه 1980،هفت کشور دیگر(هلند،نروژ،سوئد،انگلستان،اطریش،آلمان، ژاپن)نیز این رویه را در دستور کار خود قرار دادند.
در میان نمونههای مطالعه شده،در راهنمای قانونگذاری دولت کانادا به تفصیل به مراحل تدوین قوانین پیشنهادی بر اساس اصول مندرج در RIA اشاره شده است.
7. در اکثر راهنماهای مورد بررسی،بیشتر بر ارزیابیهای قبلی RIA تأکید شده است و گرچه در برخی از آنها به نظارت و ارزشیابیهای بعدی نیز اشاره شده بود،اما به روشهایی که باید استفاده شوند،اشاره درستی نشده است.
2. در این مطالعه از روشهای ناظر بر ارزیابی اولیه قانون (Screening) و ضوابط ناظر بر اصولی که در ارزیابی باید لحاظ شوند (Scoping) و همچنین ضوابط مربوط به تأکید تحلیل بر موضوعات اصلی،گزینهها و تأثیرات مهم به خوبی استفاده شده است.
همچنین روششناسیهای کاملا تخصصی که به برخی از رشته خاص مربوط میشود(مانند مدلسازیهای اقتصادی، ارزیابی اقتصادی تأثیرات زیست محیطی)باید به طور جداگانه و برای استفاده کارشناسان آن رشته در موضوعات مربوط تعیین شود.