ملخص الجهاز:
(صفحهء 2-0) -هزینهء ارزی و ریالی تثبیت احتمالی پیشبینی شده در برنامه برای هریک از سناریوها چقدر است؟ -چرا این هزینه در برنامه نشان داده نشده است؟توجه داشته باشیم که به گفتهء روزنامههای کشور،بانک مرکزی تنها در دو روز 70 میلیون دلار ارز به بازار آزاد فروخت،ولی قیمت دلار در بازار آزاد هنوز شدیدا روند صعودی دارد(روند تغییرات سالانه مورد نظر است).
چگونه برنامهریزان میخواهند به یکسان بودن نرخ برابری ارزها به ریال ایران دست یابند؟چه سیاست و چه هزینهای لازم است؟چه تضمینی برای توفیق احتمالی این سیاست دارند؟ -لغو پیمان ارزی از جملهء سیاستهایی است که حتی در وضعیت کنونی عجیب به نظر میرسد.
ث:عملکرد سیاست ارزی در برنامه 1-چنین بنظر میرسد که حتی با خوشبینانهترین دیدگاهها،نمیتوان فرض کرد که ریال ایران ظرف پنج ساله آینده به طور خودکار ارزش برابری ثابتی را در برابر ارزهای بین المللی داشته باشد.
چه تضمینی برای این برابری وجود دارد؟در غیاب چنین تضمینی یکی از دو راه حل زیر باید پذیرفته شود: الف-برنامهریزان،ضریب احتمال تغییر ارزش پول ملی را با توجه به عواملی نظیر تفاوت تورم ایران با جهان و...
حال این پرسش مطرح است که اگر صادرات نسبت به نرخ ارز حساس نیست، چه دلیلی برای گزینش سیاست شناوری ارائه میشود؟ به طور خلاصه میتوان گفت که نرخ ارز در برنامهء دوم حالتی انفعالی دارد و در این قالب دلیلی برای متغیر ساختن آن وجود ندارد.
ح-جهتگیریهای پیشنهادی با عنایت به مطلب بالا به نظر میرسد در برنامهء دوم باید در راه اجرای سیاست تثبیت اقتصادی به سیاست تثبیت و حفظ ارزش پول ملی نیز پرداخته شود.
در این راستا موارد زیر باید مد نظر قرار گیرد: 1-تثبیت ارزش برابری ریال به پولهای خارجی در یک نرخ مشخص و برازندهء برنامه.