خلاصة:
قابلیتهای منحصر به فرد دیسکهای نوری و شبکه اینترنت در فراهمآوری اطاعات و
ارتباطات فرا زمانی و فرا مکانی رویکردی گسترده به این دو رسانه را در پی داشته
است.بررسی عوامل انگیزشی و بازدارنده در استفاده از این رسانهها یکی از محورهای
تحقیقات است که حرکت در راستای انطباق هرچه بیشتر نظامهای اطلاعرسانی با نیازهای
کاربران و بهرهوری خدمات را تضمین میکند.این مقاله میکوشد تا به روش پیمایشی و با استفاده از آزمونهای آماری توصیفی و
استنباطی، عوامل پیشگفته را در نزد اعضای هیأت علمی دانشگاههای شیراز و علوم
پزشکی شیراز بررسی کند.یافتهها نشانگر آن است که در استفاده از این دو رسانه،
عواملی چون جنسیت، درجه علمی و مرتبه دانشگاهی، میزان آشنایی با رایانه و نیز آموزش
استفاده از این منابع دخالت دارند.موانع موجود بر سر راه استفاده از این منابع به
دو دسته عوامل فردی و عوامل ناشی از نظام اطلاعاتی، مربوط میشود.مشکلات فردی شامل
مسأله عدم آشنایی غیرکاربران و نیاز به آموزش بیشتر در بین کاربران و نیز مسأله
کمبود وقت در هردو گروه میباشد.مسایل مربوط به نظام عبارتند از:عدم دسترسی آسان،
هزینه و محدودیتهای فنی و امکاناتی.
ملخص الجهاز:
"4. هدفهای پژوهشهدف عمده از این بررسی تعیین عوامل مؤثر در استفاده یا عدم استفاده از منابع الکترونیکی اطلاعات و همچنین مطالعه موانع و مشکلاتی است که باعث عدم استفاده بخشی از جامعه تحت بررسی شده و نیز استفاده بهینه کاربران را تحتتأثیر قرار میدهد.
جدول :آزمون مجذور خی برای سنجش وجود ارتباط بین جنسیت و استفاده از اطلاعات الکترونیکی 13به تصویر صفحه مراجعه شودممکن است این امر به قلت فراوانی زنان در کل جامعه آماری(2/18 درصد)نسبت داده شود.
با توجه به آنکه در هنگام نمونهگیری دو عامل درجه علمی و رتبه دانشگاهی در افراد تحت بررسی در گروه گواه کنترل شده و اعضای همانند کاربران انتخاب شدهاند، امکان سنجش ارتباط بین استفاده و این دو عامل با انجام آزمون مجذور خی وجود ندارد.
جدول 10:آزمون مجذور خی برای سنجش ارتباط بین آموزش و استفاده از منابع اطلاعات الکترونیکییافتههای تحقیقات دیگر از این دست نیز نشانگر آن است که عمدهترین مانع استفاده از منابع الکترونیکی اطلاعات در میان اعضای هیأت علمی مؤسسات تحت بررسی آنان، کمبود آگاهی در مورد اطلاعات قابل دستیابی از طریق منابع یاد شده، فقدان مهارتهای لازم جهت تعیین محل اطلاعات و نیاز به آموزشهای لازم است(براون، 1994؛آلن، 1990؛آدامز و بونک، 1995).
استبلر(16:1993)نیز در بررسی خود یکی از مشکلات بزرگ استفاده از دیسکهای نوری را موجود نبودن منابع بازیابی شده از آن، در کتابخانمه محلی میداند که به تغییر موضوع و تکرار جستجو یا رجوع به نظام امانت بین کتابخانهای از سوی کاربران منجر میشود."