خلاصة:
در چند دهه اخیر نوسانات قیمت نفت مقارن با تحولات شگرف اقتصادی بوده است.اکثر مطالعات انجام شده تاثیرات قیمت نفت بر اقتصاد کشورهای واردکننده نفت را در کانون توجهات خود قرار دادهاند و کشورهای صادرکننده نفت کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.این مقاله با بهرهگیری از یک مدل رگرسیون خودبازگشتی،تاثیر نوسانات قیمت نقت بر روند تولید ناخالص ملی و تورم در ایران به عنوان کشور صادرکننده نفت را مورد بررسی قرار میدهد.در این مدل با استفاده از دادههای فصلی،معادله رگرسیون خودبرگشتی غیر مقید تخمین زده شده تا اثرات تکانههای نفتی بر متغیرهایی چون نرخ ارز،حجم پول،مخارج دولت،تورم و تولید ناخالص داخلی در کوتاهمدت تعیین گردد.برای دستیابی به اثرات بلند مدت تکانههای نفتی از رگرسیون خودبرگشتی هم تجمعی استفاده شده تا با کمک تکنیک ضربه-پاسخ،واکنش متغیرهای مختلفبه تکانههای نفت،مخارج دولت،نرخ ارز و حجم پول مشخص گردد.در انتها توصیههای سیاستگذاری نتیجه شده از تحلیل فوق عرضه میشود.
ملخص الجهاز:
"در این مدل با استفاده از دادههای فصلی،معادله رگرسیون خودبرگشتی غیر مقید تخمین زده شده تا اثرات تکانههای نفتی بر متغیرهایی چون نرخ ارز،حجم پول،مخارج دولت،تورم و تولید ناخالص داخلی در کوتاهمدت تعیین گردد.
این مقاله ضمن بررسی و آزمون دو دیدگاه فوق تاثیر نوسانات و تکانههای نفتی بر متغیرهای اقتصادی و از سوی دگیر سهم تکانههای پولی در نوسانات تولید ناخالص داخلی و تورم در کنار تکانههای نفتی را مورد سنجش قرار خواهد داد.
آحاد اقتصادی میتوانند با انجام جایگزینی،کاهش درآمد خود را که در نتیجه وخیم شدن رابطه مبادله ایجاد شده کاهش دهند(مورک،1989)نتایج بررسی آماری در مورد ایران در بخشهای گذشته ادبیات موضوع و مبانی نظری مربوط به تاثیرات تکانههای نفتی بر متغیرهای مختلف اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت.
منابع دادهها از آنجا که اثرات برخی تکانههای نفتی تنها در فاصله زمانی کوتاهتر از یکسال ظاهر میشود دادههای مورد استفاده در این مقاله فصلی است؛لذا اگر از دادههای سالانه استفاده شود چنین اثراتی در مدل نادیده گرفته خواهد شد.
Unrestricted Vector Auto regression پیش از همه میباید به این سوال پاسخ داد که آیا در مدل نیازی به وجود عرض از مبداء1و همچنین روند زمانی2هست؟پاسخ به این سوال مثبت است زیرا عموم دادهها در یک دوره زمانی نسبتا طولانی مورد استفاده قرار گرفتهاند و مقدار هر متغیر تا اندازه زیادی مرتبط با مقدار قبلی آن میباشد.
نتایج حاصل از تخمین تولید ناخالص داخلی حکایت از آن دارد که نرخ ازر، حجم پول و شاخص قیمت مصرفکننده معناداری کمی در تبیین رفتار تولید ناخالص داخلی دارند و مخارج دولت و درآمدهای نفتی سهم بسزایی در آن ایفا میکنند که این امر با تئوری منطبق بوده و مورد انتظار میباشد."