خلاصة:
دستیابی به نرخ بالای رشد اقتصادی نیازمند شناخت عوامل و امکانات بالقوه اقتصاد میباشد. تغییر ساختار سنی جمعیت میتواند اثرات مهم و تعیین کننده بر رشد اقتصادی داشته باشد.در ایران با وجود نرخ رشد 9/3 درصدی جمعیت در فاصله سالهای 1365-1355 یک انبوهه جمعیت جوان به وجود آمد که اینک به سن کار رسیده است.بنابراین در این تحقیق سعی شده چگونگی تأثیر این تغییر ساختار سنی بر رشد اقتصادی را بررسی کنیم. از آنجا که تولد در ایران به ویژه در سالهای پس از پیروزی انقلاب درحد اشتغال کامل نبوده است،بنابراین به منظور هماهنگی با مبانی نظری،مدل در دو حالت بالفعل و بالقوه برآورد شده است.نتایج برآورد مدلها با استفاده از روش خود بازگشتی با وقفههای توزیعی3برای دوره 1381-1338 نشان میدهد که یک درصد رشد نسبت نیروی کار شاغل به جمعیت 64-15 سال باعث 89/1 درصد رشد GDP سرانه خواهد شد.اثر تغییر ساختار سنی جمعیت بر رشد GDP سرانه،برآیند این دو متغییر میباشد.همچنین یک درصدر رشد نسبت جمعیت 64-15 سال به کل جمعیت باعث 87/0 درصد و یک درصد رشد نسبت نیروی کار فعال به جمعیت 64-15 ساله باعث 72/1 درصد رشد GDP بالقوه سرانه در بلندمدت خواهد شد. در ادامه بر اساس پیشبینیهای انجام شده برای جمعیت-که بیانگر ادامه تغییر ساختار سنی جمعیت به سمت جمعیت 64-15 ساله است-حداقل نرخ رشد نیروی کار شاغل و فعال در سالهای آتی برای این که از منفی شدن اثر تغییر ساختار سنی جمعیت بر رشد GDP سرانه و رشد GDP سرانه جلوگیری کند،محاسبه شده است.
ملخص الجهاز:
"بنابراین در رابطه 20 بهجای تولید ناخالص داخلی از تولید ناخالص داخلی بالقوه و بهجای نیروی کار شاغل نیز از نیروی کار فعال استفاده می کنیم، بنابراین مدل مورد برآورد به شکل زیر خواهد بود: (23) (به تصویر صفحه مراجعه شود) که در آن RGDPBP نرخ رشد تولید ناخالص داخلی بالقوه سرانه، RKLF نرخ رشد نسبت موجودی سرمایه به نیروی کار فعال، RGLF نرخ رشد مخارج مصرفی دولت به نیروی کار فعال، RTLF نرخ رشد نسبت درآمد مالیاتی به نیروی کار فعال، RXLF نرخ رشد نسبت صادرات کالا و خدمات به نیروی کار فعال، RMLF نرخ رشد نسبت واردات کالا و خدمات به نیروی کار فعال، RLFPW نرخ رشد نیروی کار فعال به جمعیت در سن کار(64-15 سال)و RPWP نرخ رشد نسبت جمعیت در سن کار به کل جمعیت است.
برای این منظور در الگوی رشد نئوکلاسیکها رشد ثابت و برونزای جمعیت را متغیر و به شکل تابعی از درآمد سرانه در نظر گرفته و در برآورد مدل از روش خود بازگشتی با وقفههای توزیعی (ARDL) استفاده شده است.
در این قسمت نیز مانند حالت بالفعل،حداقل مقدار نرخ رشد نیروی کار فعال در سالهای آتی،برای این که اثر تغییر ساختار سنی جمعیت بر رشد تولید ناخالص داخلی بالقوه سرانه منفی نشود،محاسبه شده است.
در این حالت نیز مانند حالت بالفعل برای این که اثر تغییر ساختار سنی جمعیت بر رشد تولید ناخالص بالقوه سرانه منفی نشود،لازم است حداقل مقدار نرخ رشد نیروی کار فعال در سالهای آتی،به اندازه مقادیر جدول 11 باشد."