ملخص الجهاز:
"19 اگر حضرت عزم بر این سفر نمینمود، گفتار عبدالله بن محمد و دیگر سخن چینان، بیشتر به کرسی مینشست و متوکل را در موضع خصمانه خود در برابر امام مصممتر میساخت.
22 موضعگیریهای متوکل در این مجال به چند نمونه از موضعگیریهای متوکل در برابر امام هادی علیهالسلام اشاره میشود: به متوکل گزارش رسید که حضرت آیه شریفه «یوم یعض الظالم علی یدیه»23؛ «روزی که ستمکار دستهای خود را به دندان میگزد.
متوکل با پذیرفتن این نقشه شیطانی بر آن بود که حضرت را با اهل سنت ـ که بیشتر مردم سامرا از آنان بودندـ به ستیز بکشاند و با گل آلود کردن آب، ماهی مقصود خود را صید نماید؛ اما غافل از اینکه خداوند بهتر میداند بار سنگین رسالت خود را بر دوش چه کسی بگذارد.
در زمان امام هادی علیهالسلام خفقان شدید، عرصه فعالیت سیاسی را تنگ کرده بود؛ اما حضرت بدون اینکه کوچکترین فرصتی را از دست بدهد، در این میدان گام نهاد و به پرورش نخبگانی پرداخت که نامشان در تاریخ به ثبت رسیده است.
حسن بن راشد (ابو علی) امام هادی علیهالسلام وی را چنین وصف فرموده: «ابن راشد رحمه الله فانه عاش سعیدا و مات شهیدا؛ ابن راشد که رحمت خداوند بر او باد، در این دنیا با سعادت زیست و با شهادت به سرای جاویدان شتافت.
یحیی بن هرثمه که مأموریت انتقال حضرت را به سامرا داشت، ورود خود به مدینه و منزل امام هادی علیهالسلام را این گونه گزارش میکند: «وقتی وارد مدینه شدم، منزل حضرت را مورد تحقیق و تفحص قرار دادم."