جغرافیای تاریخی تهران مقدمة ومراجعة

"بخش اول از زمانی آغاز می‌شود که نام تهران (یا طهران) در کتب تاریخی و جغرافیایی فارسی و عربی، از قرن چهارم هجری به بعد، به عنوان ده‌کوره‌ای در شمال شهر بزرگ و معتبر ری آمده است و تا ابتدای روی کارآمدن آغامحمدخان قاجار امتداد می‌یابد. در این بخش تحولات اصلی تهران شرح داده می‌شود و محله‌ها، خیابانها، میادین، مدارس، مساجد، تکیه‌ها و بازارهای آن تشریح می‌شود و مسائل جنبی مختلفی از قبیل سفارتخانه‌ها و کنسولگریها، باغات و قصرهای ییلاقی، بقاع متبرکه، مراسم مذهبی و اماکن عام‌المنفعه، و اتفاقات جالبی که در این شهر در دوره قاجار رخ داده است شرح داده شده است مانند قتل ناصرالدین‌شاه، تاجگذاری مظفرالدین‌شاه، به‌دارزدن میرزا رضا کرمانی (قاتل ناصرالدین‌شاه)، تأسیس مدارس، دارالفنون و روزنامه‌ها، پیدایش کالسکه و اتومبیل، تلگراف و تلگرافخانه، تأسیس بانک، ظهور بالون و هواپیما، کودتای سیدضیاء و امثال آنها."