خلاصة:
در این مقاله درصدد هستیم که ضمن برشمردن وظایف و مأموریتهای قانونی بخش دفاع و الزامات قانونی ناشی از مصرحات قانون برنامهء سوم توسعه،بخشی ار لایحهء بودجه سال 1382 را که به نیروهای مسلح مربوط میشود،در مقایسه با قانون بودجهء سال 1381 بررسی کنیم،و پس از مقایسهای کلی با سایر امور و همچنین ارقام مشابه در چند کشور منتخب،برخی ملاحظات را که در این میان به نظر میرسد،ارائه نماییم.البته سعی خواهد شد در برخی موارد نیز به مبلغ مصوب مجلس اشاره شود؛اما عدم انتشار تفصیلی متن مصوب تا زمان تألیف این مقاله،موجب شده است که ارقام مورد بحث را براساس مبالغ مندرج در لایحه ذکر کنیم. براساس تعریف قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1366،بودجه برنامهء مالی دولت است که برای یک سال مالی تهیه میشود و حاوی پیشبینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار،و برآورد هزینهها برای انجام عملیاتی است که منجر به نیل به سیاستها و هدفهای قانونی میشود.در این برنامهء مالی-که در عمل،کارکردی بسیار فراتر از قلمروهای مالی مییابد-سیاستها و هدفها بر سراسر ماده واحدهء بودجه و تبصرههای آن،پرتو میافکنند.به عبارتی،ارقام بودجه بیانگر ارجحیتها و اولویتهای حوزهء عملکرد دولتی،بلکه فراتر از آن،حوزهء عملکرد کل کشور از دیدگاه برنامهریزان بخش عمومی هستند؛لذا هرگونه گسست و ناسازگاری احتمالی که در تحلیلی مقایسهای،بین ارقام تخصیص یافته و اهداف و اولویتهای قانونی مشاهده شود،نارسایی بودجهریزی و در نهایت، نارسایی و اختلال در جهتدهی حرک ملی را هشدار میدهد.
ملخص الجهاز:
"مجلهء سیاست دفاعی شمارهء 04 و 14،پاییز و زمستان 1831 نگرشی به اعتبارات دفاعی در لایحهء بودجهء 2831 کشور تاریخ ارائه:18/11/01\تاریخ تصویب:18/11/02\از حسین دری نوگرانی1 کلید واژهها بودجه-اعتبارات-اقتصاد دفاع-تحلیل اقتصادی-تخصیص بودجه-نیروهای مسلح چکیده براساس تعریف قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 6631،بودجه برنامهء مالی دولت است که برای یک سال مالی تهیه میشود و حاوی پیشبینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار،و برآورد هزینهها برای انجام عملیاتی است که منجر به نیل به سیاستها و هدفهای قانونی میشود.
در کنار آنچه گفته شد،هدفهای نظامی جمهوری اسلامی ایران در مادهء 5 بخش دوم فصل اول قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 6631/7/7،در سه محور اصلی زیر تقسیمبندی شده است: 1-حفظ استقلال،تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی ایران؛ 2-حفظ منافع ملی جمهوری اسلامی ایران خارج از قلمرو کشور در دریای خزر، خلیجفارس،دریایعمان،رودخانهها و معادن؛و 3-یاری به ملل مسلمان یا مستضعف غیرمعارض با اسلام در جهت دفاع از سرزمینهای مورد تهدید یا اشغال نیروهای متجاوز،در صورت درخواست ملل مزبور.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) 5-ملاحظاتی در زمینهء سهم بخش دفاع در لایحهء بودجهء 2831 در پایان گزارش بررسی حاضر،ملاحظاتی شایان توجه را در زمینهء جایگاه و سهم بخش دفاع در لایحهء بودجهء 2831 به صورت زیر بیان میکنیم: 1)در سخنان رئیس جمهور محترم،هنگام ارائهء لایحه،تصریح شد که«در لایحهء بودجهء سال 2831 اعتبارات نیروهای مسلح براساس تقویت بنیهء دفاعی کشور و نیز توجه به بهبود نسبی معیشت نیروهای نظامی،انتظامی و نیروهای مقاومت بسیج به نحوی پیشبینی شده است که با در نظر گرفتن شفافسازی ناشی از احتساب و اختصاص مستقیم مابهالتفاوت نرخ ارز،توجه ویژهء دولت را به ارتقای توانمندیهای نظامی،قدرت بازدارندگی نیروهای مسلح و عزم و ارادهء مستحکم حاکمیت نظام در حفظ استقلال، حاکمیت ملی و عزت اسلامی نشان دهد."