خلاصة:
هدف اساسی پژوهش حاضر،تبیین ماهیت و مؤلفههای کیفیتسنجی نظام آموزش عالی به منظور شناخت چالشها و طرح پارهای راهکارهای نوآورانه در بهبود نظام آموزش عالی بوده است.بر این اساس،چهار سؤال پژوهشی پیرامون«چیستی کیفیت در نظام آموزشی»، «شاخصهای کیفیتسنجی در نظام آموزش عالی»،«عمدهترین نقاط ضعف کیفی نظام آموزش عالی ایران بر اساس شاخصهای نامبرده»و در نهایت،«راهکارهای کیفیتبخشی به نظام آموزش عالی ایران»مطرح شده و مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است.
روش انجام پژوهش،تحلیل اسنادی بوده و به منظور گردآوری اطلاعات و دادههای لازم،اسناد و مدارک موجود،مرتبط و در دسترس با استفاده از فرم گردآوری دادهها جمعآوری و به شیوهء کیفی تحلیل شدهاند.
The main theme of the article is to recognize the challenges and introducing some innovative solutions to improve the higher education system. The method of study is documentary analysis and the required data of existingpapers and relating documents have been gathered and analyzed using quality method. The findings of the research are as follow: pedagogical quality is the coincidence of existing situation with the highest ideal level of higher educations results or the coincidence of input, process, output and consequences of system with standards of higher education- programs. Main variables of quality measurement are the relationship between master and student, qualification offaculty members, locality and equipments in the proportion of students. The chief quality challenges in existing education system are: quantity-axis approach. discrepancies between the number of students and members offaculty,lack of educational areas, educational turn down, scientific deficits, more than ever experts. Therefore the main solutionsfor quality raise up are as follow: overall educational planning according to the needs of community and the aims of perspective document, qualifications, skills, knowledge and ability of students and masters, consideration for predominant social philosophy, prioritizing the process to final out come, the welfare of masters and students, improving the assessment systems, revision of pedagogical texts, facilities and equipments, having variety in post high school education and generalizingand increasing the quality of higher education .
ملخص الجهاز:
بر این اساس،چهار سؤال پژوهشی پیرامون«چیستی کیفیت در نظام آموزشی»، «شاخصهای کیفیتسنجی در نظام آموزش عالی»،«عمدهترین نقاط ضعف کیفی نظام آموزش عالی ایران بر اساس شاخصهای نامبرده»و در نهایت،«راهکارهای کیفیتبخشی به نظام آموزش عالی ایران»مطرح شده و مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است.
کوششهای قابل توجهی در دو دههء اخیر جهت ارتقای کیفیت آموزش عالی و دستیابی به هدفهای نظامهای دانشگاهی در بسیاری از کشورها به عمل آمده است،در این راستا بود که به ویژه از دههء 90 این مسئله در کشورها،به ویژه در اروپای شرقی و مرکزی،آسیا،آمریکای لاتین و آفریقا و در همهء کشورهای در حال توسعه به وجود آمد که با توجه به تفاوتهای زمینهای آنها با کشورهای پیشرو و صنعتی و شرایط خاص اجتماعی فرهنگی و ساختاری که در آن قرار دارند، چگونه به اقتباس از نظامهای تضمین کیفیت آموزش عالی در چند کشور توسعه یافته دست بزنند؟(فراستخواه و همکاران،1386 ب،ص 3) امروزه آموزش عالی در اغلب کشورها با پدیدههای جهانی شدن اقتصاد،رشد سریع فنآوریهای اطلاعات و ارتباطات،افزایش تقاضا برای ورود به آموزش عالی و نیز کاهش منابع مالی روبهرو شده است.
(قورچیان،1373،ص 20-13) نتایج تحقیقات و بررسیهای انجام شده حاکی از آن است که کیفیت آموزشی دانشگاههای ایران در سطح مطلوب و قابل قبولی قرار ندارد،در این زمینه میتوان به تجربیات محمدی و همکاران(1384،ص 13):«فعالیتهای ارزیابی آموزش عالی در کشور،نوعا به صورت غیر علمی انجام میگرفتند،روشها و ابزارها از اعتبار لازم برخوردار نبودند و فرایندها غالبا به ایجاد جو بدبینی و نارضایتی میانجامیدند و اثربخشی مطلوب و مورد انتظار نداشتند.