ملخص الجهاز:
"اما آنچه آشکار است نویسندگان مذکور در سخن از رودهای خوزستان جز رودهای کنونی را مقصود نبوده است،که در روزگار آنان جدای از هم ره به خلیجپارس سپرده،و از آن پس به مرور بستری دیگری گزیدهاند.
مجرای اصلی این رود در دورانهای کهن نهر بهمنشیر بوده است،به معنی اردشیر نیکاندیش و گویا به نام اردشیر پادشاه هخامنشی نامگذاری شده بوده است و هم اکنون نیز مقداری از آبهای رودکارون از این راه داخل دریا میشود در دوران عضدالدوله دیلمی به خاطر کوتاه کرده راه کشتیرانی،از دهانه دجله آبراههای به سوی کارون کندند که هم اکنون به فمعضدی معروف است و از آن پس کارون از این راه به دجله پیوست.
"01در اینکه فاصله میان قرارگاههای پستی مقداری ثاتب بوده و یا آنکه باتوجه به تراکم جمعیت متغیر بوده است برنگارنده این سطور روشن نشده است،اما آنچه این معنی را آشکار میسازد همانا سنجش تعداد قرارگاههای پستی در یک مسافت معین،با تعداد قرارگاه پستی در مسافت مشابه،سپس مقایسه میان تعداد قرارگاههای هریک از راههای موردنظر با طول همان راه به فرسنگ میباشد.
سپس ابودلف به تخریب آن پل به دست'مسمعی"نامی اشاره کرده میگوید:" خرابی آن پل موجب ناراحتی و زیان عابرین و مسافرین شده بود و کسی توانائی ترمیم آنرا نداشت و تا سالیان دراز این وضع ادامه داشت تا آنکه ابو عبد اله محمد ابن احمد قمی معروف به شیخ وزیر آل بویه هنرمند را گرد آورد و به ترمیم آن پرداخت و هزینه ساختمان مجدد آن سیصد و پنجاه هزار دینار تمام شد.
راه خوزستان به مهرجا نقذق (صیمره-دره شهر): در کتب جغرافیون اسلامی چنانکه باید ذکری از راه مذکور به میان نیامده است."