ملخص الجهاز:
اما تقدیر الهی چنین بود که این طلبه جوان مبتدی مغربی، سرزمین اسلام را طی کند، و با علما و ملوک وزرا و شخصیتهای کشورها ملاقات و از مساجد و مدارس و خانقاهها و دربارها و شهرها دیدار نماید و از آداب و رسوم و سنتهای محلی، و مذهب و روش دینداری، و صنایع و هنرها و ارزاق و میوهها، و خوراکیها، و اسعار و قیمتها و تنگی معیشت یا فراخی آن، در خط سیر خود هر چه را دیده بنگارد و آیندگان را از آنها آگاه کند، و بهخصوص از اوضاع و احوال کشورهای شرق پس از ویرانیهای مغول و اوضاع شام و فلسطین در حال اشغالِ صلیبیها و نیز پس از ابوریحان بیرونی، جامعترین اطلاعات از شبه قاره هند را از خود باقی گذارد.
از شوشتر به سوی (اشترکان) که گویا (تویسرکان) کنونی است، سپس به «فیروزان» و بعداً به «نَبلان» رفته، و به سیر خود ادامه داده تا به (اصفهان) یا «أصبهان» که به گفته او از (عراق عجم) است رسیده، و راجع به اصفهان میگوید از شهرهای بزرگ و خوب است، جز این که بخش عمده آن به سبب آشوبی که میان اهل سنت و شیعه، و به تعبیر او (روافض) واقع شده خراب گردیده و هنوز هم جنگ بین آنها ادامه دارد.