ملخص الجهاز:
"3 ابوالفتوح رازی در تفسیر خود به این صورت معنا کرده: زیان کار شد دستهای ابولهب (وهلاک باد) و هم چنین آورده است: در قرائت ابن مسعود وابی آمده است: تبت یدا ابی لهب و تب، چنان که لفظ اول دعاء علیه باشد و دوم خبر.
نقد برگردانهای آیهی اول از سورهی مسد دهلوی: هلاک باد دو دست ابی لهب و هلاک باد ابولهب آقای دهلوی به صورت نفرینی، برگردان کردهاند و اگر این گونه از ترجمه را بپذیریم برگردان او بی اشکال است.
منال واژهی عربی است که اسم مکان می باشد به معنی جای یافتن چیزی و یا سودی، در این صورت برگردان «ما کسب»یعنی آن چه به دست آورده و فراهم کرده نیست.
فیض الاسلام: و زود باشد زن او (ام جمیل دختر حرب ابن امیه، خواهر ابوسفیان و عمهی معاویه) که هیزم کش است (بر اثر دشمنی با پیغمبر اکرم، شب خار و خاشاک بدوش گرفته در رهگذر آن حضرت میریخت) در آن آتش زبانهدار جای گیرد (یا زن او که سخنچین است)، و این ضربالمثل و مانند آوردن است، چنان که گویند: سخنچین هیزم کشاست ، یعنی هیزم آتش دشمنی میانیکدیگر را برافروزد، گفتهاند: ام جمیل نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم میآمد و سخنان آن حضرت را بهقریش میرسانید و به این سبب آتش دشمنی ایشان را میافروخت یا زن او که با اندازهای خسیسه و پست بود که با آن همه مال و دارایی شبها میرفت از صحرا و دشت هیزم میکند و بر دوش میکشید، در نامهی بیست و هشتم از نامههای کتاب مکرم نهجالبلاغه است که مولنا امیرالمومنین صلوات الله علیه در پاسخنامهی معاویه نوشته: و منا خیر نساء العالمین، و منکم حمالة الحطب «و از ما است بهترین زنان جهانیان ـ فاطمه سلام الله علیها ـ و از شما است هیزمکش»)."