خلاصة:
رشد و گسترش جمعیت از یک سو و تأمین آب برای تهیه مواد غذایی جمعیت در حال رشد ازسوی دیگر در دهههای اخیر باعث بروز اختلافهای جدی در میان بهرهبرداران از منابع آب شده است.به جهت محدودیت این منابع،ضرورت بهرهبرداری پایدار از این منابع مشهود است.در سیستمهایی که متشکل از چندین تصمیمگیر مستقل میباشند،نظریه بازیها ابزاری توانمند در دستیابی بهرهبرداران به نقطه تعادل پایدار میباشد.هدف ازاین تحقیق نیز ارائه یک مدل پویا به منظور رفع اختلاف میان بهرهبرداران از آبخان مشترک و دستیابی به تعادل پایدار است.
در این مقاله براساس نحوه همکاری و میزان تعامل بهرهبرداران از آبخان،رفتار آنها در قالب سه سناریو مدل شده است:شناریوی الف)مدل بازیهای ایستا بدونهمکاری،ب)مدل بازیهای پویا بدونهمکاری و ج)مدل با همکاری کامل.به منظور مقایسه نتایج حاصل از اعمال سناریوهای فوق،بهرهبرداری از سفره آب زیرزمینی مشترک-که در بین دو بهرهبردار شهری و کشاورزی در منطقه فرضی واقع شده است-مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج نشان میدهد عواید حاصل از مدل با همکاری کامل بیش از مدلهای بدون همکاری است. همچنین استفاده از مدل اختلاف پویای پیشنهادی افزایش 20 درصد عایدی بهرهبرداران را نسبت به مدل رفع اختلاف ایستا در پی خواهد داشت.
طبقهبندی Q 34,Q 25,C 73,C 721 C 11:JEL
ملخص الجهاز:
"به عبارت دیگر در سناریوی رفتار همکارانه،مالک چاهها به منظور دستیابی به سود بیشتر تصمیم گرفته است که از میزان بهرهبرداری چاه شهری بکاهد و در عوض در ماههای پرارزش به تولید آب برای بهرهبرداری کشاورزی بپردازد؛در حالیکه هدف از سناریوی 1 و 2 رفع اختلاف میان بهرهبرداران میباشد و در چنین شرایطی هر بهرهبردار به سود خویش میاندیشد و حاضر به چشمپوشی از سود خود در مقابل افزایش سود عمومی نمیباشد.
سناریوی 1(مدل بازی ایستا)نه تنها کمترین مقدار پیامد را برای بازیکنان در پی دارد بلکه بازیکنان براساس رویه بهرهبرداری که در پیش گرفتهاند باعث از بین رفتن هرچه زودتر منابع آبی شدهاند و مخزن نسبت به سناریوهای دیگر زودتر تخلیه میشود و به این ترتیب آب کمتری نصیب بازیکنان شده است.
تغییرات سطح آب زیرزمینی در محل چاه بهرهبردار کشاورزی در سناریوهای مختلف در جمعبندی تحلیل نمودارهای فوق باید به این نکته اذعان داشت که مدل بازی بدون همکاری ایستا باعث تخلیه سریع و کاهش عمر مفید قابل بهرهبرداری آبخان خواهد شد، بهگونهای که در مطالعه موردی فوق پیروی از قواعد حاصل از بازیهای ایستا بدون همکاری باعث خواهد شد عمر بهرهبرداری آبخان به 4 ماه تنزل یابد و پس از گذشت 4 ماه به علت تخلیه سریع آبخان برداشت از سوی بازیکنان متوقف شود.
لذا میتوان گفت که در روش رفع اختلاف پیشنهادی،در کنار دستیابی بهرهبرداران به نقطه تعادل پایدار،پیامدهای بازیکنان بسیار نزدیک به پیامدهای مدل با همکاری کامل میباشد،به گونهای که در مطالعه انجام گرفته،پیامد بهرهبردار شهری در شرایط استفاده از مدل پیشنهادی 4%بیشتر از مدل با همکاری کامل میباشد و پیامد بهرهبردار کشاورزی در مدل پیشنهادی 11%درصد کمتر از مدل همکارانه است."