خلاصة:
سلجوقشاه پسر سلغورشاه پسر اتابک سعد در سال 662 هـ.علیه مغولان در فارس سر به طغیان برداشت و برای مدتی کوتاه خود را مستقل ساخت.اگرچه این طغیان با کشتار مغولان فارس صورت گرفت،اما دلایل و عواملی مربوط به درون خاندان سلغری(اتابکان فارس)داشت،و خیلی زود با دریای پارس و مسائل اقتصادی و نیز موقعیت جغرافیایی آن پیوند یافت.سلجوقشاه در فرصت کوتاهی که برای آمادگی و تجهیز خویش داشت،تمام سعی خود را برای تدارک امکانات در ساحل خلیجفارس و نیز فراهم آوردن تمهیدات دفاعی میان شیراز تا ساحل بخصوص در کازرون مصروف داشت.بازشناسی موقعیت خلیجفارس و خطوط ارتباطی آن با شیراز در واقعه شورش سلجوقشاه گویای نکات جدیدی هم در مورد این شورش و هم شرایط تاریخی خاص دشتستان و سواحل شمالی بخش علیای خلیجفارس بخصوص خورشیف است.
ملخص الجهاز:
"(وصاف،1269:169- 165)حبس و تحت نظر قرار دادن خانواده سلغورشاه هرچند با دقت تمام پیشرفت،اما این در شرایطی بود که امپراتوری مغول به پایتختی قراقروم و سپس دولت ایلخانان مستقر در آذربایجان،سیاست رودررو قرار دادن رقبای درون خاندانهای محلی را در پیشگرفته بود،از یکسو بین و هراس اتابک ابو بکر و خانوادهاش را شدت میبخشید و از سوی دیگر امید به در دست گرفتن قدرت در خاندان سلغورشاه را تقویت میکرد.
اما خیلی زود محمد شاه دریافت که تا چهاندازه خاندان اتابک ابو بکر با اتکا به مغولان،سلطنت خود را ادامه میدهند؛آزادی و سلطنت او نیز پیش از آنکه احقاق حق خانواده سلغور شاه باشد،حفظ ظواهری برای تداوم حضور مغولان به شمار میآید؛لذا در ناسازگاری با چتنین شرایطی،محمد شاه معزول و مقتول شد.
در همان حال خانوادهاش با صوفیان خانقاه مرشدی(شیخ ابو اسحاق کازرونی)نزدیک بودند؛لذا با علم بدین امر که اقدام علیه خانواده اتابک ابو بکر به منزله مخالفت با حاکمیت مغولان بر فارس است به نحوی غافلگیرکننده،اقدام به کشتن ترکان خاتون کرد.
بیاعتمادی سلجوقشاه به او نیز شاید به خاطر ارتباط وی با خانواده اتابک ابو بکر باشد که این زمان سلجوقشاه آنان را هدف سرکوب خود قرار داده بود.
(محمود بن عثمان،1358:455 به بعد)اگرچه منبعی مانند تاریخ وصاف در تفصیل مطالب مربوط به حضور سلجوقشاه در ساحل خلیجفارس ساکت است اما بررسیهای میدانی در نواحی ساحلی اطراف خورشیف جز آنچه که گفته شد اقتضای دیگری از نشان نمیدهد.
(نسوی،1366: 79) برای سلجوقشاه که در سال 662 هـ علیه مغولان قیام کرده بود،وقایع مربوط به سلطان محمد و سلطان جلال الدین و عبور آنها از دریا ورود به سالهای 617 و 618 هـ."