خلاصة:
روابط کار از مباحثی است که به ویژه پس از انقلاب صنعتی در نظام اداره جوامع نقش مهمی داشته است.این نقش به خصوص پس از جنگ جهانی با توسعه صنعت و تکنولوژی و ایجاد توسعه خدمات،بسیاری پیچیدهتر و متنوعتر شده و در اداره جوامع اهمیت زیادی پیدا کرده است.نظام روابط کار در جهان از گوناگونی بسیار برخوردار است.یافتههایی که از مطالعات تطبیقی نظامهای روابط کار به دست آمدهاند،حکایت از این دارند که در کشورهای مختلف میزان نفوذ دولتها و سازمانها و دیگر عوامل در نظام روابط کار به طور یکسان عمل نمیکنند.از آنجا که اقتصاد،سیاست، فرهنگ،قوانین و مقررات کشورها با هم متفاوت است به همین علت در نظامهای روابط کار کشورها،تفاوتهای اساسی مشاهده میگردد و یکی از بحثهای دشوار برای مدیران سازمانهای فراملیتی نظام روابط کار است.قوانین کار در ابتدا شامل مسائل محدودی میشد اما در حال حاضر این مقررات کلیه جنبههای روابط کار از آغاز تا پایان آن را در بر میگیرد.اکنون دیگر این روابط از صورت یک رابطه فردی بین کارگر و کارفرما به عنوان یک قرارداد خارج شده و در بسیاری موارد تابع جنبههای جمعی گردیده است.در این مقاله با نگاه گذرا به روند تاریخی تحولات نظام روابط کار و حقوق کار در جهان به جنبههای اساسی آن پرداخته و در پایان حقوق و نظام روابط کار در کشورهای آلمان و ایران و مکزیک مورد بررسی قرار گرفته شده است.
ملخص الجهاز:
"واژگان کلیدی:نظام روابط کار-حقوق کار-الگوهای روابط کار-ماتریس روابط کار (*)استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه سیستان و بلوچستان (**)فوق لیسانس مهندسی صنایع(سیستم و بهرهورری)و کارشناس شرکت مخابرات استان سیستان و بلوچستان مقدمه در دو قرن اخیر به روابط کارگر و کارفرما به عنوان یک رابطه اجتماعی توجه شده و چگونگی این روابط و قواعد حاکم بر آن موضوع مقرراتی قرار گرفته است که تحت عنوان قانون کار از آن یاد میشود.
(انصاری،حاج خدابخش،1385:3-2)قبل از انقلاب صنعتی به علت سادگی و کم حجم بودن تولیدات صنعتی و کشاورزی هرچند اصول حاکم بر روابط کار در عصر لیبرالیسم اقتصادی باعث رونق اقتصادی و صنعتی در قرن 19 شد و در مواردی شکوفایی استعدادهای فردی را دامن زد،اما در مقابل به فقر و سیهروزی انسانهای بسیاری منجر شد و جز محرومیت حاصلی نداشت روابط کار و کارفرما از پیچیدگی چندانی برخوردار نبوده و شرایط سیاسی اجتماعی نیز اجازه نمیداد کارگران حرفی برای گفتن داشته باشند و تحت تأثیر آن شرایط روابط کار را به سه صورت زیر مطرح میشود.
روابط صنعتی معرف کنار هم آمدن دو طرف صنعت کارمندان و کارفرمایان در تلاشی جهت تنظیم و سازماندهی روابطشان است که در حقیقت در ذات متناقض است(ادواردز،2003)این فعالیت به شیوههای مختلف در سرتاسر اروپا در نتیجه سه فرایند درهم پیچیده شده تاریخی تغییر یافته است(هایمن، 2001)که عبارتند از: 1-ایجاد گروههای ذینفع سازمان یافته،مخصوصا اتحادیههای تجارتی و سازمانهای کارفرما در سطح بخشی،ملی و فراملیتی."