خلاصة:
صبر یکی از خصوصیات روانشناختی و از راهبردهای مذهبی مقابله است که با استفاده از آن میتوان بر فشارهای روانی روزمرده و حتی آسیبزا غلبه نمود و در جهت سلامت روانی گامی برداشت.مواد مقیاس سنجش صبر با استفاده از آیات قرآن مجید و تفاسیر،حدیثی شیعه و سنی و کتابهای اخلاقی تهیه شده است.این پرسشنامه 48 عبارت دارد که در مقولههای صبر بر سختی،طاعت و گناه تهیه شدهاند.نمونهی این تحقیق 148 دانشآموز دختر سال اول دبیرستان بودند که به روش نمونهبرداری خوشهای تصادفی از میان دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر تهران،در سال تحصیلی 86-1385 انتخاب شده بودند. اعتبار محتوایی این مقیاس را متخصصان علوم قرآن و دین تأیید کردهاند و پایایی آن،بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 866/0 محاسبه شده است.به کمک این مقیاس میتوان نوجوانایی را که صبر ندارند شناسایی کرده،با آموزشهای عملی گرفته شده از دین و مبانی روانشناختی،در این زمینه،در جهت بهداشت روانی آنان گامی برداشت.
This article reports a descriptive-normative research performed to design a scale and determine its reliability as well as authentication. Patience, on one hand, is a psychological concept, and on the other hand, is one of religious coping strategies which can help individuals overcome daily mental pressures, and omit or diminish their damages. To design needed questionnaire, Quran verses, interpretations, narration books and ethical works were consulted. The questionnaire is composed of 48 statements in the form of three categories namely "patience versus difficulty", "patience to obedience", and "patience to sin". Research population is 148 first-year girl students of Tehran high schools, selected using random cluster sampling. The validity of the scale has been approved by Quran and religion sciences expert's viewpoint, and its reliability was determined according to Cronbach's alpha (=0.866). By means of this suggested scale, adolescents who have not needed patience can be identified and thus influential steps can be taken towards their mental health using practical lessons originated from religion and psychological foundations
ملخص الجهاز:
دو فصلنامهی علمی-تخصصی مطالعات اسلام و روانشناسی س 2،ش 3،پاییز و زمستان 1387 صفحات 129-142 Biquarterly journal of Studies in Islam Psychology Vol. 2,No. 3,Autumn Winter 2008 ساخت مقیاس سنجش صبر برای نوجوانان دکتر فریده حسینثابت*چکیده صبر یکی از خصوصیات روانشناختی و از راهبردهای مذهبی مقابله است که با استفاده از آن میتوان بر فشارهای روانی روزمرده و حتی آسیبزا غلبه نمود و در جهت سلامت روانی گامی برداشت.
مواد مقیاس سنجش صبر با استفاده از آیات قرآن مجید و تفاسیر،حدیثی شیعه و سنی و کتابهای اخلاقی تهیه شده است.
از دید اسلام،صبر تحمل عجزآمیز نیست؛بلکه استقامت برابر کوران حوادث، گناهان و سختیهاست که باعث میشود روحیهای قوی در راه اهداف والای انسانی و انجاموظیفه به وجود آید؛بنابراین،صبر در اصل،یعنی عزم قوی برای انجام کار و ادامهی آن با پشتکار و استقامت خللناپذیر.
صبر در برابر مشکلات و سختیها،حفظ خود،استقامت و غلبه بر مشکلات بیرونی است که از راه اقدام در مقابل آنها و استمرار در مقابله به دست میآید؛در غیر این صورت،انسان در مواجه با دشواریها دچار تشویش،ناامیدی،بیتوجهی و کاهش عزت نفس میشود؛زیرا اگر انسان به سمت تقدیرگرایی برود و خود را در حل مشکلات مؤثر نداند،از تلاش دست برمیدارد.
صبر از مهمترین خصوصیاتی است که به پایداری انسان در برابر حوادث پیشبینی نشده و حتی به ظاهر، فراتر از تواناییهای وی منجر میشود؛در نتیجه،مانع از بروز اختلال در هیجانات(مثل اضطراب،افسردگی و پرخاشگری)و شناخت مانع میگردد؛بنابراین،وجود ابزاری برای سنجش این خصوصیت روانشناختی ضروری به نظر میرسد.
نتایج برای محاسبهی پایایی مقیاس سنجش صبر از آلفای کرونباخ استفاده شد که پس از اجرا روی 148 نفر از دانشآموزن،866/0 به دست آمد.