ملخص الجهاز:
"زندگی و خدمات ادبی و سیاسی افسر سبزواری شاعر مشروطهخواه و رییس انجمن ادبی ایران به مناسب هفتادمین سالگرد وفات پروفسور سید حسن امین 1-خاستگاه خانوادگی *شاهزاده محمد هاشم میرزا افسر(سبزوار 1253-تهران 18 شهریور 1319) معروف به«شازدهی افسر»و ملقب به«شیخ الرییس»،ادیب،شاعر،سیاستمدار مشروطهطلب،رییس انجمن ادبی ایران و نایب رییس مجلس شورای ملی بود.
دکتر قاسم غنی(1272-1331)،طبیب،ادیب و حافظشناس معروف که همشهری افسر است،در مجلد اول یادداشتهای خود شرح حال مفصلی از مشاهدات و مسموعات شخصی خود دربارهی دورهی جوانی افسر نوشته است و از جمله گفته است:«شاهزاده محمد هاشم میرزا افسر،شاهزادهی معممی بود.
اول-محمد تقی بهار(ملک الشعراء)که بیگمان بزرگترین شاعر سنتی ایران در یکصد سالهی اخیر است،در 1329 یعنی در سن کمال و اوج شهرت خود،در پاسخ شاعر معاصر صادق سرمد دربارهی ایجاد سبکی نو در شعر فارسی،طی مثنوی مستزادی در حق شاعران هم عصر خود از جمله افسر،ایرج میرزا،عارف،عشقی،سید اشرف گیلانی(گوینده نسیم شمال)،غلامرضا روحانی،پژمان بختیاری،شهریار و صادق سرمد،به داوری مینشیند و در حق افسر چنین داوری میکند: شعر افسر محکم است و یک نواخت لیک غیر از قطعه کمترشعر ساخت زی سداسی نیز تاخت گرچه طرز قطعهسازی طرز نیست.
16* پینوشتها 1-غنی،قاسم،یادداشتهای دکتر قاسم غنی، چاپ سیروس غنی،لندن،1360،چ 1،ص 203- 204 2-امین،سید علینقی،تاریخ سبزوار،تهران،دایره المعارف ایرانشناسی،1381،ص 433-434 3-سالها پیش هنگامی که مقالهیی در شرح حاج میرزا حسین سبزواری به قلم سید علینقی امین در شمارهی 213 مجلهی وحید منتشر شد و به دنبال آن عبد الرحمان پارسا تویسرکانی طی نامهیی در شمارهی 217 مجلهی وحید،افسر را از شاگردان حاج میرزا حسین سبزواری برشمرد،حسن نبوی (بزرگ خاندان نبوی سبزوار که مهندس بهزاد نبوی هم که پس از انقلاب به وکالت و وزارت رسید،از آن خاندان است)،در نامهیی دیگر مندرج در شمارهی 230 همان مجله در شاگردی افسر نزد حاج میرزا حسین سبزواری تشکیک کرد."