خلاصة:
ادبیات قدیم مهاجرت مغزها بیان می کند که مهاجرت مغزها بر رفاه و رشد اقتصادی کشورهای فرستنده اثر منفی دارد، در حالی که ادبیات جدید با معرفی کانال های غیر مستقیم اثر گذاری مهاجرت مغزها بر رشد اقتصادی (سرمایه انسانی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت و وجوه ارسالی نیروی کار) احتمال تاثیر مثبت مهاجرت مغزها بر ر شد اقتصادی را مطرح کرده است. در این مقاله به بررسی اثر مهاجرت مغزها از طریق کانال های مستقیم و غیر مستقیم بر رشد اقتصادی ایران، با استفاده از سیستم معادلات همزمان و آمار مهاجرت مغزها به 1339 پرداخته ایم. - کشورهای گروه هفت طی دوره 1386 3 بیانگر آن است که؛ ضریب متغیر نرخ مهاجرت مغزها SLS نتایج برآورد مدل به روش در معادلات سرمایه انسانی، تجارت و وجوه ارسالی نیروی کار، مثبت و در معادلات سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی ، منفی است . سرمایه انسانی، موجودیسرمایه فیزیکی، درجه بازبودن، سر مایه گذاری مستقیم خارجی، اثر متقابل وجوه ارسالی نیروی کار با متغیر موهومی انقلاب اسلامی و صادرات نفت اثر مثبت بر رشد اقتصادی ایران دارند. بطور کلی، مطابق نتایج تجربی اثر کل (خالص) مهاجرت مغزها بر رشد اقتصادی منفی است. این امر را می توان ناشی از سیاست های ناصحیح اقتصادی همچون تعیین نرخ دستوری ارز، دستمزد و بهره دانست که موجب انحراف نسبی قیمت عوامل و ایجاد شرایط دافعه مغز در ایران شده است. همچنین مطابق محاسبات انجام شده در این تحقیق، میانگین زیان خالص 1353 حدود چهار میلیون - هر فرد ماهر مهاجر بر تولید ناخالص داخلی ایران طی دوره 86 دلار در هر سال است.
Traditional literatures of brain drain stress its negative impact on the welfare and growth of sending economies, while new literatures introduce the possibility of brain gain through several channels (human capital, foreign direct investment (FDI), trade linkages and remittances). Thus, in this research we investigated the Brain Drain effect on economic growth of Iran, through studying direct and indirect channels of Brain Drain on economic growth, by using the system of simultaneous equations and Brain Drain data to G7 countries during 1339-1386. The estimation results with 3SLS method, say that: The coefficient of Brain Drain rate in human capital, labor force remittances and trade equations is positive, and in foreign direct investment and economic growth equations is negative. Human capital, physical capital stock, openness, FDI, the cross section effect between remittances and dummy variable of Islamic Revolution and oil exports have positive and significant effect on economic growth of Iran. Totally, the total (net) Brain Drain effect on economic growth of Iran is negative. This result can arise from wrong economic policies, for example; determination of grammatical rate of exchange, wage and interest. This operative due to relativerefraction of factors price and push effect in Iran. Also, according to computations of this paper average of the net loss of per human capital migrant on Iran's GDP is about 4 million dollars
(
, 
, 
)
